Ο νομικός και πρώην δικαστής του ΕΔΑΔ Λουκής Λουκαΐδης στην ομιλία του με θέμα “η ποιότητα των αποφάσεων των Δικαστηρίων – Με παραδείγματα” ανέφερε ότι “αποτελεί κοινή θέση ότι η εφαρμοσμένη δικαστική δικαιοσύνη περνά μια κρίση την τελευταία δεκαετία και ότι η απόδοση της είναι μειωμένη και εν πολλοίς ανεπαρκής”.
Ο κ. Λουκαΐδης σημείωσε ότι “το Δικαστικό Σώμα έχει ελλείψεις. Ελλείψεις γνώσεων, ελλείψεις αμεροληψίας και ελλείψεις αυτογνωσίας. Αυτά τα προβλήματα οφείλονται στο γεγονός ότι οι δικαστές διορίζονται χωρίς αυστηρό έλεγχο των γνώσεων, της πείρας τους και της προσωπικότητας τους”.
Πρόσθεσε και το γεγονός “ότι οι περισσότεροι νομικοί στην Κύπρο, δικηγόροι και δικαστές, προέρχονται από ένα Ηπειρωτικό Νομικό σύστημα, αυτό της Ελλάδας, που μπορεί να είναι εξαιρετικό αλλά είναι άσχετο με αυτό που ισχύει στην Κύπρο, στην οποία σε ένα ουσιαστικό μέρος ισχύει το Αγγλικό Κοινοδίκαιο”.
“Η κατάπτωση όμως της Κυπριακής Δικαιοσύνης οφείλεται όμως και στην κατάπτωση των αξιών και αρχών και της σωστής παράδοσης της δικαιοσύνης που έχουν καμφθεί τα τελευταία χρόνια και αρχίζουν να εκτοπίζονται από τη διαφθορά, μέρος της οποίας δυστυχώς φαίνεται ότι ήδη άγγιξε τη Δικαστική Οικογένεια”, συμπλήρωσε.
“Με αναπόφευκτο αποτέλεσμα”, σημείωσε, “ την πτώση του επιπέδου των δικαστικών αποφάσεων. Εξάλλου, κατέληξε, “ η έλλειψη κριτικής και γενικά το ανεξέλεγκτο των δικαστών επηρεάζει ασφαλώς δυσμενώς το ποιόν της δικαστικής αποστολής”.
Στη δική του ομιλία με θέμα “Η δομή του Δικαστηριακού Συστήματος – Με προτάσεις”, ο νομικός Χρίστος Κληρίδης είπε ότι το δικαστηριακό σύστημα στην Κύπρο παρέμεινε ουσιαστικά αναλλοίωτο από το 1878 περίπου, με την εισαγωγή του από τους Αγγλοκράτες, προσθέτοντας ότι “το σύστημα γενικώς λειτούργησε καλά, με δύο όμως σημαντικά προβλήματα, τα οποία εντοπίζονται πλέον και χρήζουν άμεσης επίλυσης”.
Το ένα εξ αυτών, είπε, αφορά την ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης, σημειώνοντας ότι “είναι κοινή διαπίστωση ότι η Κύπρος υστερεί. Βασική αρχή παραμένει ότι η δικαιοσύνη η οποία αργεί δεν είναι δικαιοσύνη (justice delayed is justice denied).
Tο δεύτερο πρόβλημα, πρόσθεσε, “αφορά σε ορισμένες περιπτώσεις την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων, αλλά και των δικηγόρων”. Η ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων, συνέχισε, “σε ορισμένες περιπτώσεις σχετίζεται και με τον τρόπο του διορισμού Δικαστών, ανέλιξης τους, συνεχής επιμόρφωσής τους, ειδίκευσης, εμπειρίας τους αλλά και με το ευρύτερο σύστημα”.
Ο κ. Κληρίδης επεσήμανε την ανάγκη της εκ βάθρων αναδιάρθρωσης της δικαστηριακής δομής, έτσι που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός σύγχρονου συστήματος δικαστηρίων για την απονομή της δικαιοσύνης με ταχείς ρυθμούς και με ποιότητα στις αποφάσεις”.
¨Είναι πεποίθηση μου ότι δεν μπορεί στην Κύπρο του 21ου αιώνα να συνεχίσουμε με το δικαστηριακό σύστημα ουσιαστικά του 19ου αιώνα. Πρώτιστο μέλημα πρέπει να είναι η εξειδίκευσης και η απονομή της δικαιοσύνης από εξειδικευμένους δικαστές και δικηγόρους σε ένα σύγχρονο μηχανογραφημένο σύστημα”, είπε.
Παρήλθε ο καιρός, συνέχισε, όπου ένα δικαστήριο και δικηγόρος ήταν “παντογνώστης” και μπορούσε με σχετική ευκολία να επιληφθεί και να επιλύσει παντός φύσεως υποθέσεις.
Ο νομικός Αχιλλέας Αιμιλιανίδης σε ομιλία του με θέμα “καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης”, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι “σήμερα δικάζουμε στα επαρχιακά δικαστήρια Λευκωσίας ακόμα υποθέσεις του 2010”, σημειώνοντας ότι το γεγονός των καθυστερήσεων καθιστά την κυπριακή δικαιοσύνη αναποτελεσματική.
“Εάν δεν πρόκειται να δικάσεις σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και αν δεν μπορείς να εξασφαλίσεις προσωρινή προστασία και βεβαίως εάν δεν μπορείς να εκτελέσεις την απόφαση που πήρες, τότε τι νόημα έχει να πας δικαστήριο; Και βεβαίως αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους στο αστικό μας δίκαιο τα τελευταία χρόνια, γνωρίζουμε όλοι, ότι λειτουργεί παραδικαστικό σύστημα. Δηλαδή, δεν πάει πλέον ο κόσμος στα δικαστήρια για να λάβει το λαβείν του αλλά πάει σε διάφορους άλλους, οι οποίοι αναλαμβάνουν να “καθαρίσουν” αντί των δικαστηρίων”.
“Και βεβαίως, αυτή είναι η πραγματικότητα, ότι πλέον όταν έρχεται ο κόσμος και του εξηγείς ότι θα πάρει έξι χρόνια για να γίνει μια δίκη…σου λέει “ότι θα πάω δύο λεπτά να πιάσω το 60% ή το 70% και κλείσαμε. Οπόταν αυτό το σύστημα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ευνοεί παραδικαστικά κυκλώματα, ευνοεί διαφθορά, ευνοεί ένα σύστημα για το οποίο δεν μπορούμε να είμαστε περήφανοι και όλα ξεκινούν από το γεγονός ότι δεν υπάρχει αποτελεσματική δικαιοσύνη ελέω των καθυστερήσεων”.
Ο κ. Αιμιλιανίδης είπε ότι “υπάρχει μια τεράστια ευθύνη από πλευράς του κράτους, το οποίο διαχρονικά αδιαφορεί για το δικαστηριακό σύστημα και τη δικαιοσύνη.
Ο νομικός Λάρης Βραχίμης αναφέρθηκε στη δική του ομιλία στα θέματα δικονομίας, σημειώνοντας ότι “έχουμε θεσμούς του 1954. Είναι παλιοί θεσμοί και ο μηχανισμός που υπάρχει για τον εκσυχρονισμό τους δεν λειτουργεί. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα σε ότι αφορά τα προβλήματα δικονομίας στην Κύπρο”, είπε.
