Η έναρξη του Β’ παγκόσμιου πολέμου στην Ευρώπη βρίσκει τον ελληνικό λαό να στενάζει υπό τη φασιστική δικτατορία του Μεταξά, που από το 1936 και για μια τετραετία οργάνωνε την κοινωνία της χώρας κατά το πρότυπο της ναζιστικής Γερμανίας, την οποία ο ίδιος ο δικτάτορας θαύμαζε και εξυμνούσε, ενώ ταυτόχρονα διατηρούσε μαζί της στενές, αγαστές και άριστες σχέσεις.
Το δίλημμα του φασιστικού καθεστώτος της χώρας (Μεταξάς και Βασιλιάς) τόσο στη διάρκεια των προπολεμικών χρόνων, αλλά και με την έκρηξη του πολέμου, πήγαζε από το γεγονός ότι ενώ θαύμαζε τη ναζιστική ιδεολογία και την εφάρμοζε στην πράξη μέσα στην ελλαδική κοινωνία με τις διώξεις, τις φυλακίσεις και τις εξορίες δημοκρατικών πολιτών, αλλά πολύ περισσότερο κομμουνιστών, από την άλλη η χώρα ήταν οικονομικά και πολιτικά εξαρτώμενη από τον αγγλικό παράγοντα και γι’ αυτό παρά τη θέληση του, ισορροπούσε με μια στάση δήθεν ουδετερότητας στα συμβαίνοντα γεγονότα, που εξελίσσονταν στην Ήπειρο.
Για δεκαετίες η μαθητιώσα νεολαία στην Ελλάδα, αλλά και στην Κύπρο, μια και η παιδεία στην ελληνοκυπριακή κοινότητα είναι συνδεδεμένη με την ελλαδική, διαπαιδαγωγείτο με το τάχατες ΟΧΙ του δικτάτορα Μεταξά προς τον ιταλό πρέσβη στην Αθήνα τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940. Τα γεγονότα όμως καταδεικνύουν ότι η επίθεση της φασιστικής Ιταλίας στα ελληνοαλβανικά σύνορα δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αλλά το αποκορύφωμα μιας επιθετικής πολιτικής του Μουσολίνι για την υλοποίηση της φιλόδοξης ιδέας του και όχι μόνο για τη μετατροπή της Μεσογείου σε «Mare Nostrum».
Η «αιφνιδιαστική» κατάληψη της Αλβανίας, η συσσώρευση στρατιωτικών φασιστικών δυνάμεων στη ελληνοαλβανική μεθόριο, οι προσπάθειες της ιταλικής αεροπορίας να βομβαρδίσει ελληνικά αντιτορπιλικά του ελληνικού στόλο μέσα στα ελληνικά λιμάνια, ο άνανδρος τορπιλισμός της ΕΛΛΗΣ το δεκαπενταύγουστο 1940 στην Τήνο ήταν τα προμηνύματα της ιταλικής επίθεσης. Παρ’ όλα αυτά η αντίδραση της δικτατορικής κυβέρνησης του Μεταξά, την οποία δεν απασχολούσε ή όποια ιταλική επίθεση, καταδεικνύεται από τις αποσταλείσες διαταγές προς τη Μεραρχία στα σύνορα με την Αλβανία πριν την εκδήλωση της φασιστικής επίθεσης. Σύμφωνα λοιπόν με τις διαβιβαζόμενες διαταγές: «Η κυβέρνηση δεν αναμένει βεβαίως παρά της Μεραρχίας νίκας… Αναμένει όμως εκ τούτης να σώσει την τιμή των ελληνικών όπλων». Και όλα αυτά γιατί σε συνέχεια επεξηγούσαν ότι «…η απώλεια του εθνικού εδάφους δεν θα είχε τόση σημασία, όση θα είχε η αποκοπή δυνάμεων Ηπείρου και Δ. Μακεδονίας από την προς Θεσσαλία και Αιτωλοακαρνανία συγκοινωνιών».
- Οι προθέσεις λοιπόν της μοναρχικής δικτατορίας του φασίστα Μεταξά ήταν πρόδηλές και ουσιαστικά δίδονταν ρητές διαταγές σε περίπτωση ιταλικής επίθεσης να γίνει αναδίπλωση των δυνάμεων της Μεραρχίας.
Αυτοί οι σχεδιασμοί όμως ανατράπηκαν από τη μαζική κινητοποίηση του ελληνικού λαού, που με το άκουσμα για την έναρξη της ιταλικής επίθεσης, ιδιαίτερα ο λαός της Αθήνας, δεν έμεινε απαθής, δεν παρέμεινε στο περιθώριο των εξελίξεων, αλλά ξεχύθηκε στους δρόμους και κατακλύζοντας το κέντρο της πόλης, με κυρίαρχα συνθήματα «Όλοι στα σύνορα», «Κάτω ο φασισμός», «Ζήτω η Ελευθερία».
Αυτός ο αυθόρμητος λαϊκός ξεσηκωμός από τη μια υποχρέωσε τους κυβερνώντες μετά την παρέλευση μερικών ωρών να εκδώσουν διάγγελμα, ενώ από την άλλη απέδειξε και την αποτυχία της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας να καθυποτάξει το φρόνημα του ελληνικού λαού και να τον μετατρέψει σε άβουλο όργανο του ελλαδικού φασισμού και του παλατιού.
Ο λαϊκός παράγοντας λοιπόν πήρε τις τύχες της χώρας στα χέρια του και δημιούργησε το Αλβανικό Έπος, τερματίζοντας την προέλαση των φασιστικών ιταλικών μεραρχιών στην Πίνδο, τις απώθησε βαθιά μέσα στην Αλβανία και τις καθήλωσε εκεί για πέραν των έξι μηνών. Η αντίσταση του ελληνικού λαού κάμφθηκε μόνο όταν οι σιδηρόφρακτες ορδές της ναζιστικής Γερμανίας εισέβαλαν από τα βόρεια σύνορα της χώρας
ΠΟΛΟΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΗΣ
ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ ΤΟ ΚΚΕ
Η χιτλερική κατοχή που ακολούθησε επισώρευσε δεινά, κακουχίες, πείνα, εκτελέσεις και θανάτους, αλλά δεν έκαμψε την αντίσταση του ελληνικού λαού, ο οποίος στο κάλεσμα της Πατρίδας και πάλι απάντησε με ένα βροντερό παρών , δίνοντας συνέχει στο Αλβανικό Έπος, πολεμώντας το ναζισμό επί καθημερινής βάσης σε πόλεις και χωριά, πάνω στα βουνά με το όπλο στο χέρι, δημιουργώντας το ανεπανάληπτο Έπος της Εθνικής Αντίστασης, ψυχή του οποίου ήταν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, εμπνευστές και με πρωταρχικό ρόλο να διαδραματίζουν οι κομμουνιστές υπό την καθοδήγηση του ΚΚΕ.
- Ένα ΚΚΕ, που ήταν πόλος πατριωτικής συσπείρωσης και μιας ευρύτερης δυνατής ενότητας, που σφυρηλατήθηκε στα δύσκολα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας και της ιταλικής επίθεσης, που στην πράξη απέδειξε τον πατριωτικό του χαρακτήρα και που με τη στάση του γαλβάνιζε την εθνική ομοψυχία και τη μετουσίωνε σε ορμή και πάθος για τη νίκη, για την ελευθερία.
Η Αριστερά ως μια κατ’ εξοχή πατριωτική δύναμη απέδειξε το μεγαλείο της με τη γνωστή επιστολή από τις φυλακές του τότε Γ.Γ. του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη για την ανάγκη συσπείρωσης όλων των δυνάμεων του έθνους για την αποτροπή του φασιστικού εξανδραποδισμού της χώρας και ζητούσε την άμεση απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων για να πάνε στο μέτωπο. Ταυτόχρονα όμως φάνηκε και η μισαλλοδοξία των κυρίαρχων κύκλων της τετραυγουστιανής μεταξικής δικτατορίας, η οποία κράτησε στις φυλακές και στα ξερονήσια τους κομμουνιστές πολιτικούς κρατούμενους και τους παρέδωσε στα χιτλερικά στρατεύματα κατοχής.
Δυστυχώς οι θυσίες του Ελληνικού λαού δεν δικαιώθηκαν. Με την απελευθέρωση της χώρας όλοι όσοι συνεργάστηκαν με τα κατοχικά στρατεύματα (Τσολάκογλου, Ράλληδες, Ταγματασφαλίτες, Χίτες κ.ά.) τέθηκαν στην υπηρεσία μαζί τους και η μεγαλοαστική τάξη των νέων αφεντικών – αρχικά στους Άγγλους και στη συνέχεια στους Αμερικάνους για να κρατούν δέσμια και σε εξάρτηση την Ελλάδα προς όφελος των μονοπωλιακών οικονομικών κύκλων κύρια και αποκλειστικά των ΗΠΑ με όλα τα αρνητικά επακόλουθα.
Στις 28 του Οκτώβρη λοιπόν λέχθηκε πραγματικά ένα μεγάλο ΟΧΙ και ο Ελληνικός λαός με την εποποιία του 40, αλλά και της εθνικής Αντίστασης στη συνέχεια δημιούργησε ένα αστείρευτο εθνικό, πολιτικό και ιδεολογικό κεφάλαιο, από το οποίο πάντα μπορεί να αντλεί σιγουριά σε δύσκολα χρόνια.
- Ιδιαίτερα επίκαιρα τα μηνύματα και τα διδάγματα του ελληνικού ΟΧΙ και στις μέρες μας, όπου ο νεοφασισμός ξανασηκώνει απειλητικά κεφάλι και θωπεύεται από τους κυρίαρχους κύκλους του μεγάλου κεφαλαίου και των πολυεθνικών, στοχεύοντας να τον ξαναχρησιμοποιήσουν ως στρατηγική τους εφεδρεία ενάντια στο εργατικό και δημοκρατικό κίνημα των λαών.
Είναι γι’ αυτό που τα μηνύματα του ΟΧΙ ξεπερνούν ακόμα και σήμερα τα στενά ελλαδικά πλαίσια και αποκτούν ένα οικουμενικό χαρακτήρα.
