αναμένεται ότι θα υπάρξει αναστολή των οποιονδήποτε προσπαθειών, ωστόσο ο Αντόνιο Γκουτέρες δεν αποκλείεται να προβαίνει σε βολιδοσκοπήσεις των εγγυητριών δυνάμεις για να διαπιστώσει τον κατάλληλο χρόνο και τις συνθήκες σύγκληση της πενταμερούς.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί παρέθεσαν κατ’ ιδίαν στον κ. Γκουτέρες τις θέσεις τους για μια σειρά από ζητήματα, ενώ ακολούθησε το δείπνο των τριών, στο οποίο προστέθηκαν αργότερα ο Ε/κ διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο ειδικός εκπρόσωπος του Τ/κ ηγέτη Ερχάν Ερτσίν.
Όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, η τ/κ πλευρά ήγειρε στο δείπνο το ζήτημα της πολιτικής ισότητας με τον ΓΓ του ΟΗΕ να σημειώνει ωστόσο ότι η συζήτηση γίνεται υπό τη λογική του πακέτου των έξι παραμέτρων του πλαισίου του και δεν μπορεί να υπάρξει συζήτηση και συμφωνία για επιμέρους θέματα.
Παράλληλα, η ε/κ πλευρά αναφέρθηκε στα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, ενώ για την πολιτική ισότητα σημείωσε πως πρόκειται για μεμονωμένη και αποσπασματική επιλογή και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στο δείπνο.
Σε σχέση με την αναφορά στο ψήφισμα 716 του 1991, που περιέχεται στη δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ που εκδόθηκε μετά το δείπνο, επισημαίνεται ότι στο συγκεκριμένο ψήφισμα δεν δίδεται η ερμηνεία που θέλει να αποδώσει η τουρκική πλευρά.
Ως προς το τί θα ακολουθήσει στο ενδιάμεσο διάστημα, μέχρι να γίνει εφικτή η σύγκληση της άτυπης πενταμερούς, η Λευκωσία εκτιμά πως θα υπάρξει μια αναστολή των προσπαθειών, ενόψει των αντιρρήσεων που εκφράζονται από την πλευρά της Τουρκίας, των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Αγγλία, αλλά και των «εκλογών» που θα διεξαχθούν τον Απρίλιο στην τ/κ κοινότητα.
Αναμένεται ότι η προσπάθεια θα ξεκινήσει μάλλον μετά τις «εκλογές» του Απριλίου, ενώ στο μεσοδιάστημα δεν αποκλείεται ο ΓΓ του ΟΗΕ να βολιδοσκοπεί τις εγγυήτριες δυνάμεις για να διαπιστώσει ποιός θα ήταν ο καταλληλότερο χρόνος και κάτω από ποιές συνθήκες μπορεί να συγκληθεί η άτυπη πενταμερής.
Από τον Γενικό Γραμματέα εξαρτάται επίσης το κατά πόσο η ειδική απεσταλμένη του, Τζέιν Χολ Λουτ, θα συνεχίσει τις προσπάθειές της στη Λευκωσία.
Σε σχέση με τα όσα καταγράφονται στη δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ μετά το άτυπο δείπνο στο Βερολίνο, η Λευκωσία εκτιμά ότι η προσπάθεια επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στις εγγυήτριες δυνάμεις, σημειώνοντας παράλληλα τη σύμπτωση θέσεων των δύο ηγετών ως προς τις παραμέτρους πάνω στις οποίες θα κινηθεί η λύση.
Ο στόχος για επίτευξη μιας στρατηγικής συμφωνίας που θα ανοίξει τον δρόμο για μια συνολική διευθέτηση δεν ερμηνεύεται ως ενδιάμεση συμφωνία, ενώ καμία ανησυχία δεν εμπνέει για τη Λευκωσία η απουσία αναφοράς στην ΕΕ, στη δήλωση που εξέδωσε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Ο λόγος είναι ότι δεν αναμένεται να υπάρξει συμμετοχή της ΕΕ στην άτυπη πενταμερή όπως έγινε στο Κραν Μοντάνα, όπου η Ένωση συμμετείχε ως παρατηρητής εν μέσω ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.
Αυτό που δεν συζητήθηκε καθόλου στο Βερολίνο ήταν τα θέματα των υδρογονανθράκων, που απουσίαζαν από το μενού του δείπνου, ενώ το θέμα δεν τέθηκε ούτε στις κατ’ ιδίαν επαφές.
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Παρά τις γνωστές δυσκολίες
το αποτέλεσμα είναι ένα πρώτο θετικό βήμα
Λίγο μετά τη λήξη της τριμερούς συνάντησης στο Βερολίνο, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι “κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας υπήρξε μια δημιουργική προσπάθεια για διαβουλεύσεις εκ μέρους των διαπραγματευτών και της ειδικής απεσταλμένης του ΓΓ, που οδήγησε με τη συναίνεση τόσο του ΓΓ όσο και των δύο ηγετών, στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε πριν λίγο από τα Ηνωμένα Έθνη”.
“Παρά τις γνωστές δυσκολίες, σημείωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, “το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης θεωρείται ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου. Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο ΓΓ επανέλαβε την αποφασιστικότητα του να συνεχίσει –σε συνεργασία πάντα με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις- την προσπάθεια για σύγκληση μιας άτυπης πενταμερούς συνάντησης, με εντολή τη συμφωνία όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν την επανάληψη ενός στοχευμένου και δημιουργικού διαλόγου πού θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση”.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι “ένα άλλο στοιχείο, που θα ήθελα να επισημάνω, είναι η καταγραφή της σύμπτωσης θέσεων των δύο ηγετών για τις βασικές παραμέτρους που θα διέπουν την επιδιωκόμενη λύση, που όπως καταγράφεται και στο ανακοινωθέν περιλαμβάνουν την κοινή διακήρυξη της 10 Φλεβάρη του 2014, τις επιτευχθείσες συγκλίσεις και βεβαίως το πλαίσιο των έξι σημείων του ΓΓ”.
Καταλήγοντας, είπε: “Θα ήθελα να επισημάνω ότι είναι αυτονόητο για να επαναρχίσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, πέραν της συμφωνίας των όρων αναφοράς, η Τουρκία να τερματίσει τις έκνομες ενέργειες εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις απειλές για εποικισμό της Αμμοχώστου, ή τα όποια απειλούμενα τετελεσμένα στη νεκρή ζώνη.”
Έγινε ένα θετικό βήμα, το τρένο
μπήκε στις ράγες, δήλωσε ο Ακιντζί
Κατά την εκτίμησή μου έγινε εδώ ένα θετικό βήμα, θεωρώ ότι το τρένο που είχε εκτροχιαστεί το βάλαμε ξανά στις ράγες, ανέφερε ο Τ/κ ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί μετά το τέλος του δείπνου, στο πλαίσιο της άτυπης τριμερούς συνάντησης, που παράθεσε ο ΓΓ του ΟΗΕ στο Βερολίνο.
Σίγουρα δεν είναι αρκετό το να μπει μόνο πίσω στις ράγες, «πιστεύω ότι χρειάζεται να υπάρξει συνεργασία για να πάρει τον δρόμο που φτάνει στη στάση της λύσης. Είναι εξαιρετικά σημαντική η συμμετοχή του ΓΓ στη διαδικασία», είπε ο κ. Ακιντζί. Όπως ανέφερε, ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μετά το Κραν Μοντάνα και για δύο χρόνια δεν ήθελε να συμμετάσχει απευθείας στη διαδικασία. Σημείωσε επίσης ότι ο κ. Γκουέτερες ένιωσε ο ίδιος την ανάγκη να εμπλακεί στη διαδικασία, υπενθυμίζοντας ότι εδώ και έναν χρόνο η Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ Τζέιν Χολ Λουτ προσπαθεί να ολοκληρώσει τη διαδικασία για την συνομολόγηση των όρων αναφοράς.
Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι που ο ΓΓ προχώρησε σε αυτή την ενέργεια, πρόσθεσε ο κ. Ακιντζί θεωρώντας ότι ένας από αυτούς είναι τα όσα συμβαίνουν στην ανατολική Μεσόγειο, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ένταση λόγω των μονομερών – όπως είπε – ενεργειών της ε/κ πλευράς όσον αφορά τις πηγές φυσικού αερίου. «Και ο ΓΓ αξιολογεί πόσο σημαντική είναι η επίλυση του Κυπριακού για να ξεπεραστεί αυτή η ένταση και γι’ αυτό θεώρησε απαραίτητο να εγκύψει και πάλι στο Κυπριακό. Είμαστε ικανοποιημένοι από τη συμμετοχή του στην διαδικασία και είδαμε την αποφασιστικότητά του για να υπάρξει συνέχεια», ανέφερε.
Θα συνεχιστεί, είπε, τόσο η διαδικασία για ολοκλήρωση των όρων αναφοράς όσο και η προετοιμασία για να μπορέσει να γίνει σε ένα κατάλληλο στάδιο μια πενταμερής διάσκεψη, στην μορφή 5 συν τα ΗΕ. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, ανέφερε.
Ο Μουσταφά Ακιντζί είπε επίσης ότι θέλει να υπογραμμίσει την αναφορά που υπάρχει στη δήλωση ότι ο στόχος είναι μια στρατηγική συμφωνία, ενώ σημαντικές θεωρεί και τις αναφορές στη μεθοδολογία μιας διαδικασίας, ότι δεν θα είναι μακρά, θα γίνει με στάδια, θα επικεντρωθεί στο αποτέλεσμα. «Και γίνεται αναφορά σε μια διαδικασία που θα στοχεύει σε μια στρατηγική συμφωνία», επεσήμανε.
Στη δήλωση, συνέχισε, αναφέρεται και ότι σε μια λύση πρέπει να περιλαμβάνεται η πολιτική ισότητα και η αποτελεσματική συμμετοχή στις αποφάσεις, ενώ ξεκαθαρίζεται η ημερομηνία του πλαισίου Γκουτέρες αφού αναφέρεται η 30η Ιουνίου.
Βρισκόμαστε στο στάδιο που ο καθένας θα πρέπει να κάνει ό,τι του αναλογεί και να συμπεριφερθούμε με προσοχή, μετρώντας τις συνθήκες που υπάρχουν και στο πλαίσιο των επαφών του ΓΓ με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις πλευρές θα πρέπει να υπάρξει μια διαδικασία που θα έχει καλό χρονικό προσδιορισμό. Σε αυτή τη διαδικασία, συνέχισε, θεωρεί ότι πρέπει να εμπλακούν και τα πολιτικά κόμματα και οι ΜΚΟ, οργανώσεις νεολαίας και γυναικών, σημειώνοντας ότι αυτή η διαδικασία θα μπορέσει να βοηθήσει και τις σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας και Τουρκίας – ΕΕ.
Σημείωσε επίσης ότι με ξεκάθαρο τρόπο αναφέρεται ότι η βάση για μια λύση είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία που θα βασίζεται στην πολιτική ισότητα. Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες αυτής της λύσης και αυτοί που θα την βιώσουν είναι οι δύο «λαοί», οι δύο κοινότητες, πρόσθεσε και όσο περισσότερο αυτό γίνει αποδεκτό και στηριχθεί από την κοινωνία των πολιτών, τόσο περισσότερο αυτή η λύση θα είναι βιώσιμη.
Ερωτηθείς σχετικά με την ημερομηνία για μια πενταμερή διάσκεψη, ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι την πρωτοβουλία γι’ αυτή την έχει ο ΓΓ, ο οποίος δεν αναφέρθηκε σε κάποια ημερομηνία. «Ωστόσο ο ΓΓ γνωρίζει ότι αυτό το διάστημα η Βρετανία που είναι μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις ζει τη διαδικασία του Brexit και έχει εκλογές εντός Δεκεμβρίου. Σε μια από τις δύο πλευρές στην Κύπρο, την τδβκ (όπως αποκάλεσε το ψευδοκράτος) υπάρχουν εκλογές σε 4-5 μήνες, στην Ελλάδα η κυβέρνηση ανέλαβε πριν λίγους μήνες, έχουν τα δικά τους και η Τουρκία έχει τη δική της θέση. Ο ΓΓ θα συνεχίσει τον διάλογο γι’ αυτή την διαδικασία και με τις πλευρές (στην Κύπρο) και με τις εγγυήτριες δυνάμεις».
Όταν ολοκληρωθούν, είπε, οι προετοιμασίες θα ανακοινωθεί η ημερομηνία και στο δείπνο όλα αυτά τα στοιχεία τα συζήτησαν, όπως ανέφερε.
Στην ερώτηση εάν μπορεί να υπάρξει σκέψη για ένα μοντέλο λύσης πέραν της ομοσπονδίας, ο κ. Ακιντζί είπε ότι εδώ μιλάμε για μια διαδικασία υπό την αιγίδα των ΗΕ, το ΣΑ του ΟΗΕ έχει πάρει σχετικές αποφάσεις ενώ υπάρχει και το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014, όπως και οι συμφωνίες Μακαρίου – Ντενκτάς και οι συγκλίσεις μέχρι το Κραν Μοντάνα, ότι η λύση θα είναι στο πλαίσιο των παραμέτρων του ΟΗΕ. «Όλα αυτά προβλέπουν μια ΔΔΟ βασισμένη στην πολιτική ισότητα. Η φόρμουλα που και σήμερα ο ΓΓ ανακοίνωσε αυτή είναι. Σίγουρα μπορεί να υπάρξουν διαφορετικές σκέψεις, απόψεις, ο καθένας είναι ελεύθερος να πει την άποψή του. Ωστόσο επισήμως υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η τ/κ πλευρά και ο Τ/κ ηγέτης με την εντολή που πήρε από τον λαό διαχειρίζεται μια διαδικασία διαπραγματεύσεων που έχει βάση την ΔΔΟ».
Ερωτηθείς εάν η κ. Λουτ θα έρθει στην Κύπρο ξανά για τους όρους αναφοράς, ο κ. Ακιντζί απάντησε ότι αυτό μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή, αλλά δεν υπάρχει τέτοιος προγραμματισμός ενώ σημείωσε πως πρέπει να είμαστε και λίγο ρεαλιστές, αναφέροντας ότι λόγω των «προεδρικών εκλογών» στην τ/κ πλευρά θα μπουν σε λίγο σε προεκλογική εκστρατεία. «Μπορεί να έρθει ανά πάσα στιγμή, αλλά θεωρώ πως δεν θα ήταν λάθος να καταλάβει κάποιος από τη δήλωση ότι δεν υπάρχει και πολλή βιασύνη», σημείωσε.
Σε άλλη ερώτηση απάντησε ότι σίγουρα η πενταμερής θα γίνει εντός του 2020 λέγοντας πως ο ΓΓ γνωρίζει πως εάν δεν πάμε προς μια λύση στην Κύπρο, η ένταση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην ανατολική Μεσόγειο μπορεί να φτάσει σε μη επιθυμητό σημείο.
Κληθείς να πει πώς ήταν η στάση του Προέδρου Αναστασιάδη κι αν ήταν το ίδιο θαρραλέα όπως η δική του, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι υπάρχουν θέματα που μπορούν να συμφωνήσουν ή να μην συμφωνήσουν με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ωστόσο παραμένουν δεσμευμένοι στις παραμέτρους του ΟΗΕ, όπως επέμεινε η τ/κ πλευρά εδώ και πολύ καιρό, και θεωρούν ότι είναι απαραίτητο να παραμείνουν εντός αυτών.
Στη διαδικασία από δω και πέρα, συνέχισε, σίγουρα θα παίξουν σημαντικό ρόλο οι ηγέτες, οι οποίοι πρέπει να προετοιμάσουν τον κόσμο, τις κοινότητες για λύση και ειρήνη, πρέπει να δώσουν μηνύματα προς αυτή την κατεύθυνση και να εξηγήσουν τί είναι η πολιτική ισότητα, η αποτελεσματική συμμετοχή, στο πλαίσιο της ομοσπονδίας. Σε αυτό το πλαίσιο ήταν η αποψινή μας εργασία, κατέληξε.
