για επιθυμία λύσης
και κατανόηση των ανησυχιών των Ελληνοκυπρίων
Καθοριστικής σημασίας στις καταβαλλόμενες προσπάθειες για λύση του Κυπριακού είναι η αποφασιστική συμβολή της Τουρκίας αλλά και της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, σημειώνοντας πως για να υπάρξει ελπίδα θετικής κατάληξης, δεν είναι αρκετή η ρητορική για επιθυμία λύσης, η ρητορική περί κατανόησης των ανησυχιών των Ελληνοκυπρίων.
Στην εισαγωγική του ομιλία στη διακαναλική συνέντευξη για το Κυπριακό, που έδωσε το βράδυ της Παρασκευής στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έδωσε τη διαβεβαίωση ότι μεταβαίνει στην Ελβετία με αποφασιστικότητα, καλή θέληση και την αναγκαία βούληση, έχοντας κατά νου ότι η λύση του Κυπριακού θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού.
Αναφερόμενος στην πορεία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό μεταξύ του ιδίου και του Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως από τη μέχρι σήμερα διαπραγμάτευση παρατηρείται σημαντική πρόοδος στα Κεφάλαια της Διακυβέρνησης και Διαμοιρασμού Εξουσιών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Οικονομίας, καθώς επίσης σε μικρότερο βαθμό στο Κεφάλαιο του Περιουσιακού.
Επεσήμανε, παράλληλα, πως παραμένουν διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις σε θέματα που έχουν συζητηθεί, ενώ τα κεφαλαιώδη θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων και του εδαφικού που θα είναι καθοριστικά ως προς το τελικό αποτέλεσμα δεν αποτέλεσαν ακόμη αντικείμενο ουσιαστικού διαλόγου. “Είναι καλά γνωστό πως και στα δύο θέματα υπάρχει σημαντική απόκλιση μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών”, επεσήμανε και εξέφρασε την ελπίδα πως στις διαπραγματεύσεις που θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα στην Ελβετία, θα έχουμε τέτοια πρόοδο που θα δημιουργεί την προοπτική να προχωρήσουμε και στην ουσιαστική συζήτηση των κεφαλαίων της ασφάλειας και των εγγυήσεων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως για πρώτη φορά βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ο διάλογος για την ανάγκη όπως από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης προκύψουν οφέλη για το σύνολο των πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, συζητείται σε ένα πνεύμα συναντίληψης, μεταξύ άλλων, από την πρώτη μέρα να αποδοθεί η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, να υπάρξει άμεση απόδοση των υπό επιστροφή ακατοίκητων περιοχών και της νεκρής ζώνης στους νόμιμους ιδιοκτήτες της και επίσης από την πρώτη ημέρα, να υπάρξει αποχώρηση σημαντικού αριθμού κατοχικών στρατευμάτων.
Σημείωσε πως πρέπει να γίνει κατανοητό πως μία αξιοπρεπής και αποδεκτή από όλους λύση του Κυπριακού θα είναι προς όφελος και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων και θα είναι μια λύση που δεν θα αφήνει νικητές και ηττημένους, σημειώνοντας πως μία ανάλογη λύση θα είναι προς όφελος και της ίδιας της Τουρκίας και του τουρκικού λαού.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε πως η νέα τάξη πραγμάτων, όπως έχει από το 1977 καθοριστεί, και αποτέλεσε το πλαίσιο διαπραγμάτευσης όλων των προκατόχων του, διαλαμβάνει τη μετεξέλιξη της εσωτερικής δομής του Κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας (αποκλειστικά δηλαδή της εσωτερικής πολιτειακής δομής) από ενιαίο σε ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας.
Είπε πως θέλει εξ’ αρχής να ξεκαθαρίσει για πολλοστή φορά πως θεωρεί παντελώς αδόκιμο να προβάλλεται ο ισχυρισμός πως η υπό διαπραγμάτευση λύση θα οδηγήσει σε λύση Συνομοσπονδίας και όχι Ομοσπονδίας.
“Ένας ανάλογος ισχυρισμός θα είχε έστω και κατ’ ελάχιστον βάση αν οι συνομιλίες διεξάγονταν μεταξύ των ηγετών δύο προϋπαρχόντων κρατών και όχι όπως μέχρι σήμερα συμβαίνει μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων”, είπε.
Ταυτόχρονα, είπε, έχει συμφωνηθεί, όπως και στο Κοινό Ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου σημειώνεται, ότι το ομοσπονδιακό σύνταγμα θα ορίζει ότι η ενωμένη Κύπρος θα αποτελείται από δύο συνιστώσες πολιτείες, ισοτίμου καθεστώτος, διευκρινίζοντας έτσι ότι οι εν λόγω πολιτείες δημιουργούνται και έλκουν τη νομιμότητα τους μέσα από τις πρόνοιες του Συντάγματος και όχι γιατί προϋπήρχαν.
“Είναι για αυτό το λόγο εξάλλου που ο θεμέλιος λίθος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η συνθήκη δηλαδή εγκαθίδρυσης του 1960 θα παραμείνει σε ισχύ, ενώ η Κύπρος θα συνεχίσει να είναι μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλες τις διεθνείς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί από την ίδρυση της Δημοκρατίας, να είναι επίσης σε ισχύ”, ανέφερε.
Επεσήμανε πως την ίδια στιγμή από τις μέχρι σήμερα διαπραγματεύσεις προκύπτει ξεκάθαρα πως θα είναι απόλυτα διασφαλισμένες οι τρεις βασικές αρχές που διακρίνουν τα κράτη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δηλαδή: η μία και μόνη διεθνής προσωπικότητα, η μία και μόνη κυριαρχία και η μία και μόνη ιθαγένεια.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως από τη μέχρι σήμερα διαπραγμάτευση παρατηρείται σημαντική πρόοδος στα Κεφάλαια της Διακυβέρνησης και Διαμοιρασμού Εξουσιών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Οικονομίας, καθώς επίσης σε μικρότερο βαθμό στο Κεφάλαιο του Περιουσιακού.
Πρόκειται για πρόοδο που, σε κάποιες των περιπτώσεων, βελτιώνει προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού αντίστοιχες πρόνοιες του Συντάγματος του 1960, ή άλλων κατά καιρούς πρωτοβουλιών και διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού, ανέφερε.
Πρόσθεσε πως στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, επιδιώκεται η διασφάλιση ενός ισχυρού, αποτελεσματικού και λειτουργικού συστήματος διακυβέρνησης, αφού έχει συμφωνηθεί κατάλογος αρμοδιοτήτων του κεντρικού κράτους που περιλαμβάνει τις εξωτερικές σχέσεις, τις σχέσεις με την ΕΕ, την αμυντική πολιτική, τη διαχείριση των φυσικών πόρων, τον έλεγχο και ασφάλεια των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, τη μεταναστευτική πολιτική και άλλα.
Εξάλλου, σημείωσε, ένα από τα βασικά συστατικά των Ομοσπονδιακών πολιτευμάτων είναι και η διασφάλιση διευρυμένων αρμοδιοτήτων των πολιτειών στην καθ’ ημέρα πραγματικότητα και δραστηριότητα των πολιτών .
Ανέφερε πως μέσα σε αυτό το πλαίσιο και όπως έχει συμφωνηθεί, η κάθε μία των πολιτειών, θα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα μεταξύ άλλων, να διατηρεί δικό της ανεξάρτητο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων, το δικό της σύστημα υγείας, το δικό της εκπαιδευτικό σύστημα, την δική της τοπική αυτοδιοίκηση. Όπως επίσης θα διασφαλίζει τα ιδιαίτερα εθνοτικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά της κάθε κοινότητας.
Επιπλέον, είπε, μέσα από το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας που θα είναι αρμοδιότητα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, πέραν από τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του Ομοσπονδιακού Κράτους, προνοείται και η υποχρέωση της κάθε μίας των πολιτειών να διασφαλίζει την οικονομική της βιωσιμότητα και καμία των πολιτειών δεν θα καλείται να αποπληρώνει τις οικονομικές υποχρεώσεις που δημιουργεί η άλλη.
Ταυτόχρονα και για προστασία των επιχειρηματικών και οικονομικών δραστηριοτήτων των πολιτών, θα υπάρχουν αυστηροί κανόνες διασφάλισης του υγιούς ανταγωνισμού αλλά και διασφάλιση των ευρωπαϊκών κανόνων πιστοποίησης προϊόντων και υπηρεσιών, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ανέφερε πως καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη σημαντικών συγκλίσεων αποτελεί η ιδιότητα της χώρας μας ως Κράτους Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ανάγκη προσαρμογής βασικών συστατικών της λύσης με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο κάτι που το έχουμε επιτύχει με την ενεργότερη εμπλοκή της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η οποία, ανάμεσα σε άλλα, έχει καταστήσει αναπότρεπτη την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εφαρμογή των βασικών ελευθεριών οι οποίες είναι απολύτως κατοχυρωμένες.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα στο πλαίσιο της λύσης, είπε, ο κάθε πολίτης θα μπορεί να διακινείται ελεύθερα σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου, χωρίς κανένα περιορισμό και ο καθένας θα έχει το δικαίωμα επιλογής του τόπου εγκατάστασης, ενώ διασφαλίζεται και το δικαίωμα απόκτησης περιουσίας, ενάσκησης επαγγέλματος και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όπου επιθυμεί.
Προς διασφάλιση των πιο πάνω και βεβαίως της δικοινοτικότητας, έχει γίνει αποδεκτό να ρυθμίζονται τα εκλογικά δικαιώματα των όσων θα απολαμβάνουν των πιο πάνω δικαιωμάτων, αλλά θα προέρχονται από την άλλη συνιστώσα πολιτεία, είπε.
Σημείωσε πως μία άλλη των πολιτικών συγκλίσεων είναι και η αντιμετώπιση της μεγαλύτερης ανησυχίας του κυπριακού ελληνισμού για αλλοίωση της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού της Κύπρου, αφού διασφαλίστηκε πως ο δημογραφικός χαρακτήρας του νησιού κατά την πρώτη ημέρα της λύσης θα αντικατοπτρίζει, με μια μικρή απόκλιση, τη δημογραφική σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960.
“Το πιο σημαντικό είναι ότι μέσα από την πιο πάνω ρύθμιση διασφαλίζεται όχι μόνο το παρόν αλλά και το μέλλον, αφού για να αποκτήσει την κυπριακή ιθαγένεια ένας Τούρκος υπήκοος θα πρέπει να προηγηθεί η απόδοση της εν λόγω ιδιότητας σε τέσσερις εξ’ Ελλάδος καταγόμενους”, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Επεσήμανε πως χωρίς να αποκρύβει σημαντικές διαφωνίες που εξακολουθούν να υπάρχουν στο κεφάλαιο του Περιουσιακού, δεν μπορεί να παραγνωρίσει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί με την αναγνώριση του δικαιώματος ιδιοκτησίας μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες και θεραπείες όπως: επανεγκατάσταση, μερική αποκατάσταση, εναλλακτική αποκατάσταση, ανταλλαγή περιουσίας και αποζημίωση.
Είπε πως θωράκιση του δικαιώματος αυτού διασφαλίζεται περαιτέρω με την ελεύθερη επιλογή του ιδιοκτήτη -εάν δεν ικανοποιηθεί από τις αποφάσεις των εσωτερικών ενδίκων μέσων – να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
ΠΡΟΟΔΟΣ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΟΝΟ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο Π Πρόεδρος Αναστασιάδης ξεκαθάρισε ότι για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, αυτό μιας πολυμερούς διάσκεψης, θα πρέπει να υπάρξει πρόοδος, κάτι που δεν σημαίνει μόνο κριτήρια, αλλά και χάρτες που θα αποτυπώνουν τα όσα περιλαμβάνονται στα κριτήρια που θα έχουν συμφωνηθεί.
Σε ερώτηση για τη γραμμή διαπραγμάτευσης που θα τηρήσει στο εδαφικό και το ελάχιστο που θα δεχόταν για τη Μόρφου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «αυτό που είναι επιδίωξή μας είναι τέτοιες αναπροσαρμογές που να επιτρέπουν το μέγιστο αριθμό Ελληνοκυπρίων να επιστρέψει στις πατρογονικές εστίες». Πρόσθεσε ότι «δεν πρόκειται βεβαίως να μπω σε μια λεπτομερή και από αέρος διαπραγμάτευση, είτε αναφέροντας ονόματα είτε αποκλείοντας ονόματα».
Αυτό που έχει σημασία, επισήμανε, «και πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι χωρίς ουσιαστικές εδαφικές αναπροσαρμογές ούτε και το περιουσιακό είναι δυνατόν να λυθεί κατά σχετικά δίκαιο τρόπο». Διότι, συνέχισε, «συνδέονται άμεσα και οι εδαφικές αναπροσαρμογές και με το περιουσιακό και αυτή είναι και η προσπάθεια που καταβάλλουμε να γίνει κατανοητό και από τους συμπατριώτες μας, είναι πως λογικές και μέσα στα πλαίσια του δικαίου αναπροσαρμογές είναι απολύτως αναγκαίες προκειμένου να έχουμε μια αποδεκτή λύση για τους Ελληνοκύπριους».
Σε διευκρινιστική ερώτηση ξεκαθάρισε ότι «μιλούμε για την επιστροφή περιοχών υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση. Νομίζω ότι είμαι σαφής». Ένα ειδικό καθεστώς, πρόσθεσε, «θα μπορούσε να περιλαμβάνει παραδείγματος χάριν την περιοχή Καρπασίας». Αν και εφόσον θα διασφαλίζεται το δικαίωμα επιστροφής είναι κάτι που και ίδιοι το μελετούμε για περιοχές, όμως, όπως είναι παραδείγματος χάριν η περιοχή Καρπασίας, που με βάση τη συμφωνία της 3ης Βιέννης προβλεπόταν η διασφάλιση παραμονής των τότε διαβιούντων 23 και τόσων χιλιάδων Καρπασιτών.
Σε ερώτηση πώς ορίζει την πρόοδο που θα επιτρέψει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων επί της ασφάλειας και των εγγυήσεων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι «πρόοδος σημαίνει πως θα υπάρξουν τέτοιες συγκλίσεις ως προς τα κριτήρια εδαφικών αναπροσαρμογών, πως σε κάποια θέματα επί των οποίων υπάρχει διαφωνία θα υπάρξει σύγκλιση, έτσι ώστε να δημιουργείται βάσιμα η προοπτική ότι η εν συνεχεία νέα φάση του διαλόγου θα οδηγήσει και ενδεχόμενα στην τελική επιδιωκόμενη φάση που θα είναι εκείνη που θα δώσει και την ποθητή λύση».
Σε επιπρόσθετη ερώτηση αν δεσμεύεται πως δεν θα προχωρήσει στο επόμενο βήμα αν δεν γίνει επί της ουσίας διαπραγμάτευση με ανταλλαγή χαρτών, είπε ότι «έχω πει και προηγουμένως και έχω πει ξεκάθαρα και θέλω να το επαναλάβω και τώρα: Πρόοδος δεν είναι μόνο τα κριτήρια, είναι και ο χάρτης που αποτυπώνει αυτά που διασφαλίζονται μέσα από τα κριτήρια».
Συνεπώς, πρόσθεσε, «για να υπάρξει επόμενο βήμα, είτε αυτό λέγεται πολυμερής είτε άλλως πως, θα πρέπει να υπάρξει και μια σχετική πρόοδος».
«Και επειδή αναφέρονται στην πολυμερή λέγω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αποδεχτώ ημερομηνία πολυμερούς συναντήσεως αν δεν υπάρξει πρόοδος ή, ιδιαίτερα, συνέπεια σ` αυτά που έχουν συμφωνηθεί», σημείωσε.
«Πρόοδος στο εδαφικό, συγκλίσεις τουλάχιστον στο μέγιστο βαθμό όσον αφορά τις εδαφικές αναπροσαρμογές, κατάθεση αντιστοίχων χαρτών που θα αποτυπώνουν τα όσα περιλαμβάνονται στα κριτήρια που θα έχουν συμφωνηθεί», είπε.
«Συμφωνία στα κριτήρια σημαίνει ταυτόχρονα και κατάθεση χαρτών. Αυτό είναι που έχει συμφωνηθεί. Αν και εφόσον υπάρξει τέτοια πρόοδος στα κριτήρια, να κατατεθεί από τουρκοκυπριακής πλευράς και ο χάρτης που θα αποτυπώνει, βεβαίως, τα όσα θα αποτελούν τα συμφωνημένα κριτήρια, που θα σήμαινε σημαντική πρόοδο, εφόσον θα είναι συμφωνημένα τα κριτήρια και θα αποτυπώνονται επί χάρτου, οπότε το ενδεχόμενο της επόμενης φάσης μιας πολυμερούς, εφόσον θα σμικρυνθούν και οι διαφορές που υπάρχουν και στα υπόλοιπα, δεν αποκλείεται».
Σε ερώτηση γιατί δίστασε σε άλλη ερώτηση που απάντησε να μιλήσει για κόκκινη γραμμή σε σχέση με τη Μόρφου ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι «δεν νομίζω να υστέρησα στο να επαναλάβω τα όσα είπα εις του Μόρφου». Όμως, σημείωσε, «βρισκόμαστε μια ημέρα προ της μετάβασης μας στο Μον Πελεράν».
«Αν θα αρχίσουμε από αέρος να κάνουμε διάλογο αντιλαμβάνεστε ότι οι πλευρές παραμένουν αμετακίνητες σε θέσεις εις ανταπάντηση των θέσεων μας, με αποτέλεσμα ενδεχόμενα να διακινδυνέψω αυτό που επιδιώκω», πρόσθεσε.
Επανέλαβε ότι «μιλώ για αναπροσαρμογές ή επιστροφή υπό ε/κ διοίκηση και ήτο για τη Μόρφου η ερώτηση σε σχέση με την πρόταση του κ. Ταλάτ».
Απαντώντας σε ερώτηση για το πόσο μεγάλο είναι το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών στο θέμα των κριτηρίων είπε ότι «δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, εκείνο που γνωρίζω είναι ότι μέσα από τις δημόσιες δηλώσεις ή με μια – αν θέλετε – ανταλλαγή απόψεων όχι σε βάθος αλλά απλά όπως αποκαλείται στα αγλλικά “brainstorming”, διαφαίνεται να υπάρχουν».
Αλλά, πρόσθεσε, «ας αφήσουμε να διαμορφωθούν και τα γεγονότα ή και η τυχόν πρόοδος ή η τυχόν οπισθοδρόμηση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Επανέλαβε ότι «σοφό είναι προ μιας διαπραγμάτευσης όχι από αέρος να γίνονται τέτοιες τοποθετήσεις που να υποχρεώνουν την άλλη πλευρά να τοποθετείται κατά τρόπο που ενδεχόμενα να μην της επιτρέψει να προβεί στις αναγκαίες ευέλικτες προσαρμογές».
Σε άλλη ερώτηση ανέφερε ότι επιδιώκει η πλευρά μας παραδείγματος χάριν ότι θα πρέπει να επιστραφούν περιοχές με τέτοια πληθυσμιακή πυκνότητα έτσι ώστε ένας αριθμός τουλάχιστον 100.000 να επιστρέψει υπό ε/κ διοίκηση. Περιοχές, είπε, που έχουν σχέση είτε με τις ιστορικές μας καταβολές, είτε ανάλογα με τη γονιμότητα, ανάλογα του εδάφους…, της έκτασης των ακτογραμμών.
Πρόεδρος: Είναι καθόλα αβάσιμο και απαράδεκτο να λέγεται πως το κόστος της λύσης θα το πληρώσουν οι Ελληνοκύπριοι
Ο κ. Αναστασιάδης ανέφερε ότι είναι καθόλα αβάσιμο και απαράδεκτο να λέγεται πως το κόστος της λύσης θα το πληρώσουν οι Ελληνοκύπριοι.
“`Η (ακούω να λέγεται) ότι οι Ελληνοκύπριοι θα συντηρούν τους Τουρκοκύπριους. Αυτά είναι αβάσιμη κινδυνολογία που δημιουργεί ακριβώς ή καλλιεργεί το φόβο προκειμένου να δημιουργήσει ένα κλίμα αρνητικό στις προσπάθειες που καταβάλλονται και αυτό δεν είναι εκ των θετικών στοιχείων που καταγράφονται στην πολιτική μας ζωή”, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Ερωτηθείς αν στις οικονομικές υποχρεώσεις της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας θα περιλαμβάνεται το χρέος των Τουρκοκυπρίων προς την Τουρκία, και εάν η πλευρά μας έχει ζητήσει στοιχεία για αυτό το χρέος, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως “αυτό που είναι ξεκάθαρο και είναι συμφωνημένο οπωσδήποτε είναι ότι δεν μπορεί καμία των κοινοτήτων να αναμένει ότι η άλλη πλευρά θα αποπληρώσει υποχρεώσεις δικές της”.
Είπε πως δεν θέλει να μπει σε περισσότερες λεπτομέρειες ως προς τις υποχρεώσεις των Τουρκοκυπρίων προς την Τουρκία. “Η δική μας θέση είναι πως είναι θέμα αποκλειστικά των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας. Θεωρώ ότι αυτό θα είναι το ολιγότερο δύσκολο στο να διευθετηθεί. Μάνα και παιδί κάπου θα τα βρουν αλλά δεν θα υποχρεώσουν κανέναν άλλο να τους αποπληρώσει τις υποχρεώσεις τους”, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
`Οσον αφορά τη συνέχιση ή μη του διαλόγου εάν δεν υπάρξει πρόοδος στο Μοντ Πελεράν, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως η πρόθεση της πλευράς μας είναι η συνέχιση και η κατάληξη το συντομότερο δυνατόν, αρκεί να υπάρξει η ανταπόκριση και στις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων.
“Εμείς έχουμε δημιουργικά αντιμετωπίσει ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να μεταδώσουμε αυτό το μήνυμα. Μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές, θα πρέπει και η άλλη πλευρά να κατανοήσει ότι δεν είναι μόνο η μια κοινότητα που ανησυχεί, αλλά εύλογα έχει και η άλλη κοινότητα και ανησυχίες και προσδοκίες, το θύμα δηλαδή από την όλη κατάσταση όπως δημιουργήθηκε μετά το 1974, ανεξαρτήτως του ποιός έφερε την ευθύνη για τα γεγονότα του 1974”, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Κληθείς να πει ποιά θα θεωρήσει επαρκή πρόοδο στην Ελβετία για να προχωρήσουμε σε πολυμερή διάσκεψη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως πρόοδος σημαίνει να υπάρξει τέτοια σύγκλιση στο εδαφικό που να επιτρέπει την κατάθεση χαρτών αλλά και να δημιουργεί προοπτική ότι είμαστε κοντά σε συμφωνία ή τουλάχιστον προδιαγράφεται η συμφωνία.
“Πέραν όμως του εδαφικού, που είναι σημαντικό, θα πρέπει να δούμε και το περιουσιακό, που είναι εξίσου συνδεδεμένο με το εδαφικό, να δούμε πώς μειώνονται ή εξαλείφονται οι υπάρχουσες διαφορές έτσι ώστε να υπάρχει το αίσθημα γενικότερα ότι είμαστε κοντά σε λύση, οπότε δεν αποκλείεται ούτε η πολυμερής”, ανέφερε. Πρόσθεσε πως αυτό δεν εξαρτάται από εμάς αλλά από τη στάση που θα τηρήσει η Τουρκία και η τ/κ ηγεσία.
Ερωτηθείς αν δέχεται πιέσεις για καθορισμό αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων γιατί ο Υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατήγγειλε τα ΗΕ και τον Ειδικό Σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ `Εσπεν Μπαρθ `Ειντε ότι επιχειρούν να θέσουν χρονοδιαγράμματα πιέζοντας για ορισμό διεθνούς διάσκεψης για την ασφάλεια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως δεν θα απαντήσει στον κ. Λαβρόφ.
“Ενδεχόμενα ο κ. Λαβρόφ να το κάνει για να προλάβει αλλά θέλω να πω ότι μέχρι στιγμής δεν αισθάνθηκα την όποια πίεση”, είπε. Πρόσθεσε πως “στα ΗΕ ήταν η επιμονή – όχι των ΗΕ – να καθορίζετο μια πολυμερής ενώ βρισκόμασταν στη Νέα Υόρκη ή που να περιλαμβάνει περιουσιακό, και ασφάλεια κλπ”.
“Δεν νομίζω στο τέλος να έγινε εκείνο το οποίο ζητείτο αλλά δεν ασκήθηκε καμία απολύτως πίεση”, ανέφερε. Σημείωσε πως “το έχουμε κάνει ξεκάθαρο, διαλαμβάνεται και στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, ότι οι συνομιλίες θα διεξαχθούν από τους δυο ηγέτες των κοινοτήτων, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, χωρίς επιδιαιτησία, ελευθέρα βούληση και τότε και μόνο και εφόσον καταλήξουν θα τη θέσουν (τη λύση) ενώπιον του λαού και εκείνος που έχει τον τελευταίο λόγο δεν είναι ούτε οι ηγέτες, είναι ο λαός».
Σε παρατήρηση πως έχει πει πως έστω και εάν δεν υπάρξει πρόοδος στην Ελβετία θα συνεχιστούν οι συνομιλίες, και αυτό δεν θα είναι το τέλος του δρόμου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως εάν δεν υπάρξει πρόοδος, δεν θα έλεγε ότι διακόπτει το διάλογο. “Ενδεχόμενα να συνεχίσει ο διάλογος. Αυτό που δεν θα επιτύχουμε, είναι αυτό που επιθυμούμε όλοι. Να βλέπαμε μια λύση μέσα στο 2016”, ανέφερε.
Ερωτηθείς ποιό χρονικό ορίζοντα βλέπει για να τελεσφορήσει ή όχι αυτή η διαδικασία, ο κ. Αναστασιάδης είπε πως δεν μπορεί να καθορίσει ορίζοντα γιατί είναι σαν να έθετε ο ίδιος χρονοδιαγράμματα εντός των οποίων θα πρέπει να εξαντληθεί ο διάλογος.
Πρόσθεσε πως βεβαίως δεν μπορεί να συνεχίσει επ` άπειρον ένας διάλογος χωρίς αποτελέσματα διότι δεν θα οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
“Αυτό το οποίο είναι ευχή όλων και εάν πραγματική επιθυμία όλων είναι το συντομότερο, το καλύτερο. Αυτό ήταν πάντα η δική μας επιθυμία, δηλαδή της ε/κ πλευράς. Από το 1974 και μετά εμείς ήμασταν εκείνοι που επιδιώκαμε τη λύση. Εάν δεν επιτεύχθηκε η λύση είναι δυστυχώς γιατί υπήρξε η τουρκική αδιαλλαξία”, ανέφερε.
Είπε ως θα περιοριστεί μέχρις εδώ γιατί δεν θα ήθελε με δική του υπαιτιότητα να μολύνει ένα καλό κλίμα που πρέπει να υπάρξει στο Μοντ Πελεράν.
“Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε χαμηλούς τόνους. Αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρξει αποφασιστικότητα και βούληση. Και τα δυο τα διαθέτω, χωρίς να παραγνωρίζω ότι αυτή τη διάθεση που εγώ έχω θα πρέπει να τη διαθέτει και η άλλη πλευρά”, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο κάποιας ενδιάμεσης συμφωνίας, ο κ. Αναστασιάδης είπε πως ο κ. Ακιντζί έχει δηλώσει πως ζήτησε από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να δώσουν από κοινού μια συνέντευξη Τύπου.
“Δεν παραγνωρίζω το πόσο σημαντική θα ήταν αλλά την ίδια ώρα απέκλεισα το ενδεχόμενο διότι ενδεχόμενα θα θεωρείτο ότι είμαστε σε μια ενδιάμεση λύση, ότι εξαγγέλλουμε μια ενδιάμεση λύση”, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Και αυτό δεν θα ήταν ορθό γιατί με βάση τις αρχές που έχουμε καθορίσει τίποτε δεν συμφωνείται αν δεν συμφωνηθούν όλα, ανέφερε. Συνεπώς, πρόσθεσε, “απέρριψα όχι γιατί δεν επιθυμούσα, αλλά γιατί θα ήταν ενάντια στα όσα έχουμε συμφωνήσει όσον αφορά τη διαδικασία”.
Ερωτηθείς για τη διάσταση απόψεων και τις “μάχες” σε συζητήσεις μεταξύ των κομμάτων για τη λύση του Κυπριακού, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως δεν συμμετέχει σε τέτοιες μάχες, παρά το γεγονός ότι δέχεται καθημερινά κριτική κατά το πλείστον αβάσιμη.
“Παρακολουθώ γιατί ο καθένας έχει δικαίωμα. Το παίρνω από τη θετική πλευρά, θεωρώντας ότι οι αρνήσεις ενισχύσουν τη θέση μου, ή τη θέση της ελληνοκυπριακής πλευρά. Αυτό όμως που θέλω να συμβουλέψω είναι απλά όταν αναπτύσσουμε επιχειρήματα να εδράζονται κάπου. Να μην καλλιεργούμε αβάσιμα φόβους μέσα στο λαό. Αυτό είναι ενάντια στην κοινή επιθυμία για λύση”, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Βεβαίως, συνέχισε, “να επισημαίνονται ανησυχίες, να επισημαίνονται κίνδυνοι είναι ένα. Αλλά αβάσιμη επιχειρηματολογία, είτε από τους μεν είτε από τους δε, που περνά μέσα από την κινδυνολογία και το φόβο δεν θεωρώ ότι είναι η σοφότερη συνταγή για το καλό του τόπου”.
Είπε πως “θα πρέπει όλοι να συνυπολογίσουμε με ψυχραιμία τις συνέπειες του χρόνου, την υπάρχουσα διεθνή κατάσταση, τα όσα έχουν επισημανθεί και από συναδέλφους σας προηγουμένως που συμβαίνουν στην περιοχή μας, χωρίς αυτό και πάλι όμως να μας οδηγεί στο να αποδεχτούμε μια καλή λύση γιατί η κακή λύση είναι ακριβώς όπως και η μη λύση του κυπριακού προβλήματος”.
Μαζί με την παρουσίαση της λύσης έτοιμο το ταμείο αποζημιώσεων, δηλώνει ο Πρόεδρος
Μαζί με την παρουσίαση της λύσης θα είναι έτοιμο και το ταμείο αποζημιώσεων για το περιουσιακό, δήλωσε ο κ. Αναστασιάδης, σημειώνοντας ότι γίνονται μελέτες αλλά και διμερείς επαφές με ΕΕ, οργανισμούς και άλλα κράτη προς αυτό το σκοπό.
Παράλληλα, σε τελικό μήνυμά του προς τους Κύπριους πολίτες στο πλαίσιο διακαναλικής συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε ότι μεταβαίνει στην Ελβετία με την αποφασιστικότητα και με την πολιτική βούληση να εργαστεί προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες όλου του λαού και Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και μίλησε για μια λύση που θα είναι αξιοπρεπής για όλους και θα δημιουργεί ένα κράτος με προοπτική.
Σε ερώτηση αν είναι αισιόδοξος για τα οικονομικά της λύσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι «είναι η πρώτη φόρα στην ιστορία των διαπραγματεύσεων που σαν αποτέλεσμα ακριβώς αυτής της έγνοιας έχουμε καλέσει και εμπλέκεται το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα».
Το μεν ΔΝΤ, εξήγησε, «για να κάνει μελέτη του κόστους λειτουργίας του κράτους, γενικότερα των οικονομικών δεδομένων που υπάρχουν στην μια και στην άλλη κοινότητα».
Για την Κυπριακή Δημοκρατία, διευκρίνισε, καταγράφονται οι επιδόσεις της «αλλά να δούμε τι γίνεται μέσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Και να γίνει, πρόσθεσε, «επίσης και μια εκτίμηση του όλου τραπεζικού συστήματος». Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, «ένα δεύτερο στοιχείο που αφορά την Παγκόσμια Τράπεζα είναι η καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων, ο τρόπος υπολογισμού και το κόστος της ενδεχόμενης λύσης». Μέσα από αυτές τις μελέτες θα είναι και η επιδίωξη – ήδη εργάζονται συστηματικά και τα Ηνωμένα Έθνη και όχι μόνο και η ΕΕ, είπε.
Ο Πρόεδρος σχολίασε αναφορές ότι «επειδή ο Διευθυντής του Μηχανισμού Σταθερότητας είπε ότι δεν διαθέτουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης της λύσης κρίθηκε ότι δεν θα συνεισφέρει η ΕΕ».
«Άλλο τα ταμεία της ΕΕ, άλλο ο Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που δεν έχει καμία σχέση», είπε. Και η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεισφέρει και πολλά άλλα κράτη, είπε.
«Μελετούνται και οι τρόποι έτσι ώστε χωρίς επιβάρυνση – και θέλω να το ξεκαθαρίσω – των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας να υπάρξει τέτοιο εύρωστο ταμείο, έτσι ώστε μαζί με την παρουσίαση της λύσης να είναι έτοιμο και το ταμείο των αποζημιώσεων για όσους θα επιλέξουν ως θεραπεία αντί της διεκδίκησης της περιουσίας τους αυτής καθ` εαυτής, την πλήρη αποκατάσταση, την αποζημίωση», πρόσθεσε.
Ξεκαθάρισε ότι «δεν πρόκειται να οδηγηθούμε ούτε σε 2ο ούτε και 3ο μνημόνιο ακριβώς γιατί προσπαθούμε με κάθε τρόπο να είμαστε καλά μελετημένοι και να φροντίσουμε με κάθε τρόπο να δούμε πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε τα οικονομικά της λύσης».
Σε ερώτηση αν είναι αισιόδοξος γι’ αυτό, είπε ότι «νομίζω ότι απ` όσα καταγράφονται δεν μιλούμε για διεθνή διάσκεψη δωρητών όπου η απόδοση είναι γνωστή, αρνητική».
«Υπάρχουν διμερείς επαφές, υπάρχουν κράτη με τα οποία διατηρούμε άριστες σχέσεις. Κράτη που είναι έτοιμα να χρηματοδοτήσουν», σημείωσε. «Επαναλαμβάνω προτιμητέα είναι η επιλογή των διμερών επαφών και μακάρι να βρεθεί λύση και είμαι βέβαιος ότι προς αυτό θα συμβάλει βεβαίως και η Τουρκία και όχι μόνο», πρόσθεσε.
Σε ερώτηση αν έχει υπολογιστεί έστω κατά προσέγγιση το κόστος της λύσης και αν οι πολίτες δεν θα επωμιστούν κανένα μέρος της λύσης, επανέλαβε ότι «γίνονται μελέτες για να έχουμε ακριβή στοιχεία για το τι θα στοιχίσει η λύση, τόσον όσον αφορά επανεγκαστάση, αποζημιώσεις, αλλά και ως προς τα λειτουργικά έξοδα». Τα λειτουργικά έξοδα, οπωσδήποτε, είπε, «είναι θέμα δικό μας οπωσδήποτε και όχι έξωθεν βοηθείας».
Επανέλαβε ότι το έχει πει σε όλους τους συνομιλητές του ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ το ταμείο να είναι έτοιμο κατά την ημέρα που κατατίθεται η πρόταση λύσης του κυπριακού προβλήματος.
Σε επιπρόσθετη ερώτηση αν δεν έχει γίνει ούτε κατά προσέγγιση ένας υπολογισμός του κόστους,απάντησε ότι «αυτή την ώρα θέλουμε με βάση την επιστημοσύνη, την εμπειρογνωμοσύνη να έχουμε ακριβή στοιχεία για να μπορούμε να ξέρουμε τι ζητούμε» από τις διάφορες χώρες, την ΕΕ και άλλους οργανισμούς που μπορούν να συνεισφέρουν «έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε το κόστος της λύσης κατά τρόπο αποτελεσματικό».
Σε άλλη ερώτηση για το κόστος τριών κυβερνήσεων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναγνώρισε ότι «το σύστημα των ομοσπονδιών στοιχίζει περισσότερα απ` ότι ένα ενιαίο κράτος».
«Θα μετρώ το κόστος των €100 εκ., των €200 εκ. του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης η οποία θα έχει 1.500, 2.000, 2.500 υπαλλήλους, να αφήσουμε το Κυπριακό άλυτο, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος;» διερωτήθηκε.
Έδωσε το παράδειγμα της τοπικής αυτοδιοίκησης, λέγοντας ότι «αν καταργηθούν ελάχιστοι εκ των δημοτικών συμβούλων και των δήμων οι εξοικονομήσεις θα είναι αρκετές πάντως για να συντηρήσουν το νέο σύστημα». Ανέφερε ότι «θα υπάρξει ενδεχόμενα για ένα διάστημα απόσπαση υπαλλήλων από τις Πολιτείες προς την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση, θα διασφαλιστούν τα δικαιώματα των εν λόγω υπαλλήλων».
«Μέχρι σήμερα δεν δώσαμε δείγματα γραφής ακόμα και σε ώρες κινδύνου για την κυπριακή οικονομία ότι θα ήταν ποτέ δυνατόν να δεχθούμε να υπάρξουν άνθρωποι που θα πληρώσουν το κόστος», ανέφερε. Επανέλαβε ότι το κόστος δεν θα είναι απαγορευτικό για να πει κανένας ότι δεν είναι βιώσιμο το σύστημα. Την ίδια ώρα έδωσε τα παραδείγματα άλλων ομόσπονδων κρατών όπως η Γερμανία και οι ΗΠΑ τα οποία είναι εύρωστα.
«Είναι οπωσδήποτε ορθό αυτό που λέτε, θα έχει κάποιο κόστος αλλά δεν νομίζω αυτό το κόστος να μπορεί να αποτρέψει την προσπάθεια μας για επανένωση αυτού του τόπου και φανταστείτε πόσο πολύ περισσότερο θα είναι το όφελος από αυτή τη λύση», σημείωσε.
Θα έχεις μια χώρα, επεσήμανε, «η οποία αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Ασίας, Μέσης Ανατολής, Αφρικής, Αραβικού Κόλπου. Με μια σταθερότητα, ένα μοντέλο ειρηνικής συμβίωσης, το οποίο θα αποτελεί έδαφος της ΕΕ. Φανταστείτε, τις επενδύσεις, τους ρυθμούς ανάπτυξης, την προκοπή και συνεπώς τα πολύ περισσότερα έσοδα».
Θέση μας οι άδειες παραμονής να δίδονται από την κεντρική Κυβέρνηση
Απαντώντας σε ερώτηση για το τι θα γίνει με τους φοιτητές, τους εργάτες και άλλους που διαμένουν στα κατεχόμενα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε ότι «έχει συμφωνηθεί ότι η Κεντρική Κυβέρνηση θα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα πρώτον στην παραχώρηση της υπηκοότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως και θα αδειοδοτεί τους οποιουσδήποτε εργάζονται ή επισκέπτονται στην ομόσπονδη Κύπρο, το νέο καθεστώς πραγμάτων». Συνεπώς, πρόσθεσε, «θα υπάρχει πλήρης έλεγχος ποιοι εισέρχονται, ποιοι θα πρέπει να εξέλθουν όταν λήξει η άδεια και ούτω καθ’ εξής».
«Η δημογραφική σύνθεση έχει δοθεί και συνεπώς δεν θα το επαναλάβω. Αυτό που λέω είναι ότι διασφαλίζεται οριστικά και το παρόν και το μέλλον με αριθμούς που πλησιάζουν όσον αφορά τη δημογραφική σύνθεση εκείνους του 1960 με ελάχιστη απόκκλιση», διευκρίνισε.
Όσον αφορά κάποιους Τούρκους εργάτες που βρίσκονται στην Κύπρο, είπε, «θα πρέπει να ανανεωθεί η άδεια παραμονής τους και αυτό που εμείς επιμένουμε – γιατί εδώ υπάρχει μια διαφορά – είναι ότι θα πρέπει να γίνει από την Κεντρική Κυβέρνηση και όχι βεβαίως από τη συνιστώσα πολιτεία για όσους εργάτες υπάρχουν είτε στη μια είτε στην άλλη». Βεβαίως, πρόσθεσε, «μας ενδιαφέρει πολύ περισσότερο εκείνοι οι οποίοι βρίσκονται στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και αποτελούν ένα αριθμό εποίκων που θα παραμένουν μόνο με άδεια παραμονής εάν και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις».
Σε ερώτηση πώς αντιμετωπίζει το φόβο της «επόμενης μέρας της λύσης» στις διαπραγματεύσεις, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «γι’ αυτό είπα ότι πρώτα χρειάζεται λύση όσον αφορά την υλοποίηση της λύσης». Ένα δεύτερο, ανέφερε, είναι ότι έχουμε συμφωνήσει ότι τα χρονοδιαγράμματα για αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, είτε αποκατάσταση με βάση τη συμφωνία επανεγκατάστασης δηλαδή υλοποίηση της λύσης, θα πρέπει να είναι τα ταχύτερα δυνατά, για να ξεπεραστεί πλέον και η αβεβαιότητα που υπάρχει είτε στους Τουρκοκύπριους, που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και αυτό από τους Τουρκοκύπριους, ότι κάποια στιγμή επιτέλους πρέπει να τερματιστεί το καθεστώς που διαβιούν, το οποίο και διεθνώς παράνομο θεωρείται και δεν δίνει την βεβαιότητα και την προοπτική για το μέλλον».
Συνεπώς, είπε, «όλα αυτά λαμβάνονται υπόψη ακριβώς και μέσα από τα τρία στοιχεία που έχω δώσει, νομίζω ότι θα ξεπεραστούν διότι τότε με το σχέδιο Ανάν υπήρχε και περίοδος αποκατάστασης που έφτανε τα 19 χρόνια». Αυτά όλα, πρόσθεσε,«αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη και θέλω να πω ότι είναι και η συναντίληψη της άλλης πλευράς ότι εφόσον συμφωνήσουμε, θα πρέπει τα χρονοδιαγράμματα να είναι τέτοια, λογικής φύσεως, σύντομα, που να δώσουν το αίσθημα ασφάλειας και των Τ/κ και των Ε/κ».
Σε άλλη ερώτηση για τους εργάτες τρίτων χωρών, εξήγησε ότι η παρουσία ξένων εργατών καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες που έχει η κάθε χώρα. Σε σχέση με τους φοιτητές, υπέδειξε ότι η φοίτηση σε ένα πανεπιστήμιο είναι προσωρινή.
Σε ερώτηση για την εκ περιτροπής προεδρία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισήμανε ότι «εμάς η θέση μας είναι ξεκάθαρη. Δεν αποδεχόμαστε την εκ περιτροπής προεδρία». Έθεσε το ερώτημα «είναι δυνατόν ποτέ να σας έλεγα ότι θα ήταν δυνατόν να αποδεχθώ την εκ περιτροπής προεδρία με αντάλλαγμα τι άλλο;» Η θέση μας, πρόσθεσε, «παραμένει ότι δεν είναι νοητό, δημοκρατικό – αν θέλετε – αλλά οι απόλυτες θέσεις δεν επιτρέπουν διαπραγμάτευση».
«Το να διακηρύττεις δημοσίως υποχρεώνεις τον άλλο να αντιδράσει και να τοποθετηθεί και εν συνεχεία δεν θα υπάρξει μετακίνηση και είναι από εκείνους που θέλουμε μετακίνηση», είπε.
Δεν θα φορτώσω στο λαό τις ευθύνες για ένα σχέδιο που δεν θα γίνει αποδεκτό
Σε ερώτηση αν αποτελεί δέσμευσή του ότι θα παρουσιάσει σχέδιο που θα εφησυχάζει στο 76% του κυπριακού ελληνισμού που απέρριψε το σχέδιο Ανάν, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε «το σεβασμό μου, τον απόλυτο στη βούληση του 76% του κυπριακού λαού».
«Έχω πει κατ` επανάληψη ότι δεν θα παρουσιάσω σχέδιο που θεωρώ ότι δεν ανταποκρίνεται στις ανησυχίες των κοινοτήτων, πάντα με πραγματισμό και ρεαλισμό». Διότι, είπε, «ακούω και πολλά τα οποία λέγονται που μακάρι να ήτο δυνατόν να τα επιτύχουμε, στο ιδεατό, και θα ήτο η πιο ευχάριστη εξέλιξη». Μιλούμε, επισήμανε, «για ένα συμβιβασμό, μια αξιοπρεπή λύση μέσα στα πλαίσια όπως έχουν καθοριστεί από το Εθνικό Συμβούλιο».
Επανέλαβε τη θέση του ότι «δεν θα φορτώσω στο λαό τις ευθύνες για να αποφασίσει για ένα σχέδιο το οποίο δεν θα προκρίνω ότι μπορεί να γίνει αποδεκτό». Αυτή είναι η σαφέστατη τοποθέτησή μου, πρόσθεσε.
Σε ερώτηση αν θα είναι καλύτερο από το Σχέδιο Ανάν, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι «αν λαμβάνεις υπόψη το 76% σίγουρα. Υπάρχουν θέματα, πρόσθεσε, «στα οποία πιθανότατα ο χρόνος θα άφησε σημάδια. Οι αναπτύξεις της γης παραδείγματος χάριν, θα αποστερούν από τον ιδιοκτήτη από το να πάρει το κτήμα του πίσω διότι μπορεί να υπάρχει νοσοκομείο μέσα ή πανεπιστήμιο». Αυτά, είπε, «είναι δυσμενέστερες βεβαίως συνέπειες από ότι εκείνες του Ανάν». Αλλά, ανέφερε, «η διασφάλιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τρόπο που να δημιουργεί τη βεβαιότητα, η μείωση των χρονοδιαγραμμάτων, η λειτουργικότητα του κράτους, η βιωσιμότητα του κράτους, η αποχώρηση των στρατευμάτων». Για πρώτη φορά συζητείται θέμα εγγυήσεων, υπενθύμισε, διερωτώμενος, «πότε ηγέρθη ποτέ εις το παρελθόν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων θέμα εγγυήσεων;»
«Επομένως, αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε είναι ότι δυνατόν καλύτερο για τη δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους», επανέλαβε.
Ανέφερε ωστόσο ότι ο ίδιος δεν θέλει να συγκρίνει σχέδια και επανέλαβε στόχος είναι η βελτίωση προτάσεων που έγιναν κατά καιρούς «έτσι ώστε να επιτύχουμε κατά το δυνατόν ένα κράτος το οποίο θα δίνει τη σιγουριά του πάνω απ` όλα σε όλους ανεξαίρετα και της ασφάλειας και της προοπτικής».
ΜΙΑ ΑΞΙΟΠΡΕΠΗΣ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Σε τελικό του μήνυμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι «απευθυνόμενος στον κυπριακό λαό, Ε/κ και Τ/κ, θέλω να επαναλάβω πως μεταβαίνω στην Ελβετία και με την αποφασιστικότητα και με την πολιτική βούληση να εργαστώ όπως μέχρι σήμερα δημιουργικά προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες όλου του λαού και Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων».
«Να δημιουργήσουμε συνθήκες ώστε να ξεπεράσουμε τα σημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι δύο κοινότητες», πρόσθεσε.
Διαβεβαίωσε «την κοινότητα για την οποία διαπραγματεύομαι ότι δεν παραγνωρίζω τις ανησυχίες που υπάρχουν μέσα στο λαό και θα δώσω το άπαν των δυνάμεων μου προκειμένου να επιτύχουμε μια λύση και αυτό απευθύνεται και προς τους Τουρκοκύπριους , που δεν θα δημιουργεί νικητές ή θα αφήνει ηττημένους.
«Θα πρέπει να είναι μια αξιοπρεπής για όλους μας λύση που θα δημιουργεί ένα κράτος με προοπτική», τόνισε.
Επιθυμία μας είναι να λυθεί το συντομότερο δυνατόν, είπε, προσθέτοντας ότι «και αν υπάρχει η καλή θέληση και η καλή βούληση και η ίδια πολιτική διάθεση και από την Τουρκία και από την τουρκοκυπριακή ηγεσία γιατί όχι και πριν το τέλος του 2016».
