ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ ΕΔΟΝ ΣΤΟ ΤΡΟΟΔΟΣ
Για την επιβλητική εκδήλωση «μιας οργάνωσης που ιδρύθηκε μόλις τελευταία» έκανε λόγο το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς, αναφερόμενο στην πρώτη παγκύπρια εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος, τον Ιούνη του 1959, δηλαδή οκτώ εβδομάδες μετά την ίδρυση της Οργάνωσης. «Για πρώτη φορά» έγραφε η Χαραυγή, «οργανώθηκε μια τόσο μεγαλειώδης και επιβλητική εκδήλωση παρόμοιας φύσης» και ήταν πέρα για πέρα αλήθεια αφού μέχρι σήμερα οι βετεράνοι ΕΔΟΝίτες θυμούνται την ξεχωριστή υποδοχή που τους επεφύλαξαν οι μεταλλωρύχοι του Ξερού αλλά και από όπου πέρασαν οι φάλαγγες των αυτοκινήτων «άνθρωποι όλων των ηλικιών βγήκαν στις πόρτες των φτωχικών σπιτιών τους για να ανταποδώσουν με υγρά μάτια το δημοκρατικό χαιρετισμό σ’ εκείνους που πιστεύουν σ’ ένα καλύτερο αύριο για όλους».
H πρώτη εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος ήταν αφιερωμένη στο 1ο Παγκύπριο Φεστιβάλ της ΕΔΟΝ και στο 7ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και έτσι τα συνθήματα των Φεστιβάλ «πλαισιωμένα με τα συνθήματα που συγκινούν σήμερα ολόκληρο τον κυπριακό λαό για την ενότητα, τη συνεργασία, τη δημοκρατία, την προκοπή του πολιτισμού αντηχούσαν βροντερά από τα στόματα των χιλιάδων νέων σ’ όλη τη διάρκεια της εκδρομής». Πάνω από 15 χιλιάδες νέοι και νέες της Κύπρου είχαν λάβει μέρος στην εκδρομή εκείνη της ΕΔΟΝ που αποδείχθηκε ιστορική από όλες τις απόψεις. Η νεολαία του τόπου με τη μαζική και βροντερή παρουσία της σφράγισε την ίδρυση της πρωτοπόρας οργάνωσης νεολαίας του τόπου, η ιστορία της οποίας μόλις άρχιζε. Ο ορίζοντας της κυπριακής ιστορίας πλημμύρισε με την ορμή της νιότης, της οποίας οι αγώνες –μικροί και μεγάλοι, καθημερινοί και διαχρονικοί- θα είχαν πλέον όνομα: ΕΔΟΝ.
Από τον Ιούνη του 1959 μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Η ετήσια Παγκύπρια Εκδρομή στο Τρόοδος όμως παρέμεινε σημείο αναφοράς στα νεολαιίστικα δρώμενα του τόπου και συνεχίζει να αποτελεί κορυφαία στιγμή στην ΕΔΟΝιτίκη δράση κάθε χρονιάς. Είναι η στιγμή της κάθε χρονιάς που οι χιλιάδες δημοκρατικοί και προοδευτικοί νέοι της Κύπρου συνδυάζουν την πρωτοπόρα συμβολή τους στην απελευθερωτική πάλη του λαού μας μαζί με την παρέμβαση τους στις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις και βέβαια μαζί με την ποιοτική ψυχαγωγία. Έτσι στα χρόνια πριν το 1974, στην Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ δεσπόζουν τα συνθήματα ενάντια στον νατοϊκό ιμπεριαλισμό που ροκάνιζε τα θεμέλια της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπέρ της συνεργασίας των Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου ώστε να λειτουργήσει το νεοσύστατο κυπριακό κράτος και στην πορεία να ολοκληρωθεί η ανεξαρτησία, απαλλάσσοντας το λαό μας από τα αρνητικά σημεία των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου.
Από το δίδυμο έγκλημα του φασιστικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής και μετέπειτα, οι εκδρομές της ΕΔΟΝ γίνονται νεολαιίστικα συλλαλητήρια με αιτήματα την κάθαρση του κράτους από τα υπολείμματα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄, την καταδίκη της στέγασης των πραξικοπηματιών από το ΔΗΣΥ και προπαντός για τη λευτεριά της Κύπρου και την αποχώρηση των τουρκικών και όλων των ξένων στρατευμάτων από το νησί μας. Με συγκεντρώσεις και ανθρώπινες αλυσίδες γύρω από τα βρετανικά ραντάρ οι ΕΔΟΝίτες διατρανώνουν το αίτημα ολόκληρου του λαού μας για ξήλωμα όλων των κατασκοπευτικών εγκαταστάσεων των Βρετανών και για διάλυση των βρετανικών βάσεων. Δεσπόζουσα θέση στο πολιτικό πλαίσιο της Παγκύπριας Εκδρομής της ΕΔΟΝ κατέχει σταθερά μέχρι σήμερα η πολιτική της κοινής πάλης και επαναπροσέγγισης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, την οποία ακολουθεί με συνέπεια από το 1974 ολόκληρο το Λαϊκό Κίνημα της Κύπρου. Τότε, ήταν τα χρόνια που ο Ντενκτάς δεν επέτρεπε την παραμικρή επικοινωνία και επαφή μεταξύ των δύο κοινοτήτων κι έτσι κάθε μήνυμα αδελφοσύνης ένθεν και ένθεν του συρματοπλέγματος που κατάφερνε να φτάσει στην άλλη πλευρά αποκτούσε διπλή σημασία. Απευθυνόμενη στους Τ/κ, έγραφε χαρακτηριστικά η «Νεολαία» το Μάρτη του 1980 για την εκδρομή: «Ανεβήκαμε λοιπόν σύντροφοι Τ/κ στην ψηλότερη κορφή της πατρίδας μας για να φωνάξουμε απ’ εκεί τα δικά μας – τα δικά σας συνθήματα. Να διατρανώσουμε την κοινή επιθυμία για καλύτερες μέρες σ’ αυτό τον τόπο. Λυπηθήκαμε και πάλι που δεν σας είχαμε μαζί μας. Ξέρουμε πως κι εσείς νιώθετε το ίδιο. Όμως από το Τρόοδος ο Πενταδάκτυλος φάνταζε πιο κοντά. Και τον φέρναμε ακόμα πιο κοντά με τα συνθήματα μας: Τούτο το χώμα είναι δικό μας και δικό σας. Δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει!».
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 οι εκδρομές στο Τρόοδος ήταν έντονα συνδεδεμένες με την αντίθεση και την αγανάκτηση της μεγάλης μερίδας της νεολαίας και ολόκληρου του εργαζόμενου λαού από την πολιτική που ακολουθούσε η δεκαετής συναγερμική διακυβέρνηση τόσο στα κοινωνικοοικονομικά αλλά και στο κυπριακό, όπου οι εθνικιστικές εξάρσεις, η στρατιωτικοποίηση σε συνδυασμό με την αμερικανολαγνεία οδήγησαν την υπόθεσή μας σε ένα μεγάλο πισωγύρισμα. Παράλληλα, οι κινητοποιήσεις έξω από τις βρετανικές εγκαταστάσεις έπαιρναν και άλλη διάσταση αφού ήταν καλά γνωστό ότι χρησιμοποιούνταν για τις αμερικανονατοϊκές επιδρομές στη Γιουγκοσλαβία (1999), στο Αφγανιστάν (2001) και στο Ιράκ (2003) με τις οποίες εγκαινιάστηκε η αιματοβαμμένη νέα τάξη πραγμάτων.
Κορυφαία στιγμή όμως της διαδρομής που διένυσε μέχρι σήμερα ο θεσμός της Παγκύπριας Εκδρομής της ΕΔΟΝ ήταν το 2004, όπου μετά από 30 χρόνια οι Τουρκοκύπριοι νέοι έδωσαν μαζικότατο παρόν. Το παράνομο κατοχικό καθεστώς είχε επιτρέψει από τον Απρίλη του 2003 τη μερική και με περιορισμούς διακίνησης από και προς τα κατεχόμενο, πράγμα που επέτρεψε στις προοδευτικές οργανώσεις νεολαίας των Τουρκοκυπρίων να συμμετέχουν οργανωμένα στην Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ. Με τα συνθήματα «Οι Τούρκοι της Κύπρου δεν είν’ εχθροί μας, οι Τούρκοι της Κύπρου είν’ αδερφοί μας» και “Kibris ta baris engellenemez” οι νέοι της Κύπρου άρχισαν να γράφουν μια νέα σελίδα στην πάλη για να πέσει το διχοτομικό τείχος που έστησε στη μέση του νησιού η Τουρκία και να ανοίξει ο δρόμος για την επανένωση του νησιού και του λαού μας με λύση διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Η φετινή Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ στο Τρόοδος κάτω από το σύνθημα «Ενωμένοι παλεύουμε για επανένωση, κόντρα στη διχοτόμηση, κόντρα στον εθνικισμό-σοβινισμό» έρχεται ακριβώς μέσα σε μια περίοδο που επιβάλλεται διπλά να σταλεί μήνυμα αγώνα και συσπείρωσης γύρω από την πολιτική του Προέδρου Χριστόφια στο κυπριακό. Δηλαδή γύρω από τη μόνη πολιτική που διεθνοποιεί αποτελεσματικά το κυπριακό ως πρόβλημα εισβολής-κατοχής και τη μόνη πολιτική που μπορεί να οδηγήσει σε μια δίκαιη και συμφωνημένη από τις δύο κοινότητες λύση, η οποία θα επανενώνει το έδαφος, το λαό, την κοινωνία και τους θεσμούς του τόπου μας. Ο δικοινοτικός-επαναπροσεγγιστικός και ταυτόχρονα αντιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της ΕΔΟΝίτικης Εκδρομής στο Τρόοδος συμπυκνώνουν το πραγματικά πατριωτικό περιεχόμενο που δίνουμε εμείς στην απελευθερωτική πάλη του κυπριακού λαού για να ζήσει πραγματικά αφέντης σε μια ανεξάρτητη, επανενωμένη, και αποστρατιωτικοποιημένη πατρίδα!
Οι εικόνες των ατέλειωτων ουρών από λεωφορεία να καταφτάνουν από όλες τις γωνιές της Κύπρου και από χιλιάδες ΕΔΟΝίτες και ΕΔΟΝίτισσες να πλημμυρίζουν το –συχνά κατάλευκο- Τρόοδος με τραγούδια, χορούς, συντροφικότητα και παλμό κάτω από συνθήματα για τη λευτεριά της Κύπρου και την ευημερία της νεολαίας είναι η καλύτερη αποτύπωση του πώς η ΕΔΟΝ δένει τον αγώνα με το κέφι και τη ψυχαγωγία. Από την πιο ψηλή κορφή της Κύπρου θα ξανακουστεί δυνατά, για να το ακούσουν και οι ιμπεριαλιστές, και η κατοχική Τουρκία, και οι σοβινιστές στις δυο πλευρές του συρματοπλέγματος: Όσα εμπόδια κι αν υψώνουν, ο λαός μας δεν θα δικαιώσει το έγκλημα και δεν θα συμβιβαστεί με τη διχοτόμηση. Η Κύπρος θα μείνει μια πατρίδα και οι Κύπριοι θα μείνουν ένας λαός!
Η επιλογή της τοποθεσίας!
Η επιλογή της τοποθεσίας για την Παγκύπρια Εκδρομή της ΕΔΟΝ δεν ήταν τυχαία αφού στο Τρόοδος βρίσκεται η υψηλότερη κορυφή του νησιού μας, η Χιονίστρα, στην οποία οι Βρετανοί έχουν εγκατεστημένο στρατιωτικό κατασκοπευτικό ραντάρ. Σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας οι Βρετανοί, μαζί με τις δύο «κυρίαρχες» βάσεις, απέκτησαν και δικαιώματα εγκαταστάσεων και διευκολύνσεων σε διάφορα σημεία του κυπριακού εδάφους, ανάμεσα τους και το Τρόοδος που όλα –βέβαια- βρίσκονταν στην υπηρεσία των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για να κατασκοπεύουν τα σοσιαλιστικά κράτη αλλά και για να εφορμούν προς τους λαούς της Μέσης Ανατολής. Μάλιστα είναι καλά γνωστό ότι το συγκεκριμένο ραντάρ έχει κομβικό ρόλο στο παγκόσμιο κατασκοπευτικό δίκτυο των αμερικανονατοϊκών, το διαβόητο «Echelon» που αποτελεί ένα από τα πιο δόλια εργαλεία του σύγχρονου ιμπεριαλισμού.
