-
Δημιουργήθηκε : Τετάρτη, 17 Σεπτέμβριος 2014
Άρθρο του Αντρου ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ, Γ.Γ. της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ
Πολλά έχουν λεχθεί στη δημόσια συζήτηση όσον αφορά το διαγνωστικό έλεγχο της PIMCO και τις ευθύνες της Κεντρικής Τράπεζας και της Κυβέρνησης στην αποδοχή των όρων που τέθηκαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το ποσό ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Ωστόσο είναι απορίας άξιο πως η διαστρέβλωση και η παρερμηνεία δεδομένων έχει δημιουργήσει μια εντελώς εσφαλμένη εντύπωση σε σχέση με το τι τεκταίνεται στην πραγματικότητα.
Πρώτο, αυτό που διεξάγει η PIMCO είναι μια εκτίμηση – πρόβλεψη βασιζόμενη σε οικονομικά δεδομένα για το ποια θα είναι η πορεία των τραπεζών τα επόμενα χρόνια και όχι μια απλή καταγραφή ζημιών. Είναι πρόβλεψη για το πώς οι αποφάσεις των τραπεζών μέχρι σήμερα σε συνάρτηση με το οικονομικό περιβάλλον λόγω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έχουν δημιουργήσει δεδομένα εντός των τραπεζών που στα επόμενα χρόνια θα φέρουν στην επιφάνεια ζημιές.
Ωστόσο αρκεί να πούμε ότι από θέση αρχής δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία, οι φορολογούμενοι πολίτες της, σήμερα να καλούνται να επωμιστούν εξ ολοκλήρου το βάρος του συνόλου των οικονομικών ζημιών των τραπεζών που θα προκύψει στο μέλλον. Αυτό είναι ανήθικο και υπονομεύει κάθε προοπτική ανάπτυξης.
Δεύτερο, για να πραγματοποιηθεί αυτή η εκτίμηση – πρόβλεψη η ίδια η PIMCOέχει δημιουργήσει το μαθηματικό μοντέλο ώστε με βάση αυτό να πραγματοποιήσει την άσκηση για το ποιες θα είναι οι πιθανές ανάγκες των τραπεζών τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το μοντέλο η Κυπριακή πλευρά δεν είχε και δεν μπορεί να έχει καμία πρόσβαση παρά μόνο με τη δημοσίευση του πορίσματος της PIMCO. Το τι μορφή έχει αυτό το μοντέλο είναι αποκλειστική ευθύνη της εταιρείας.
Τρίτο, αυτό που έχει γίνει από πλευράς Κυβέρνησης και μάλιστα μετά από έντονη διαπραγμάτευση εντός της ομάδας καθοδήγησης είναι ο καθορισμός των δεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν στο μοντέλο, για παράδειγμα ο ρυθμός ανάπτυξης για τα επόμενα τρία χρόνια. Ωστόσο, το πόσο επηρεάζει το κάθε οικονομικό δεδομένο τα κεφάλαια των τραπεζών αποτελεί ευθύνη της εταιρείας και είναι και ένας από τους λόγους που έχει προσληφθεί, ώστε να λειτουργήσει ανεξάρτητα. Αυτή η βαρύτητα που έχει δοθεί στην κάθε οικονομική μεταβλητή εντός του μαθηματικού μοντέλου είναι και η πιο κρίσιμη απόφαση όσο αφορά την αυξομείωση του ποσού ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Τέταρτο, το κατά πόσο μια δεδομένη μείωση της τιμής των ακινήτων θα αύξανε το ποσό ανακεφαλαιοποίησης, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και με το κατά πόσο οι τράπεζες όταν έδιναν δάνεια λάμβαναν επαρκείς εξασφαλίσεις (εγγυήσεις) και κατά πόσο οι εκτιμήσεις τους ήταν αντικειμενικές ή παραφουσκωμένες για τις αξίες των εγγυήσεων ώστε να δίνονται μεγαλύτερα ποσά δανείων.
Με βάση τα πιο πάνω είναι θεμιτό και επαρκώς αιτιολογημένο η Κυπριακή Δημοκρατία να ζητήσει να γίνει δέσμευση του ποσού με βάση το ακραίο σενάριο αλλά να μην γίνει εκταμίευση αυτού του ποσού. Αντίθετα να παραχωρηθεί μόνο το ποσό που υπολογίζεται με βάση το βασικό σενάριο, ώστε να μην γίνει εκ προοιμίου μεταφορά στο παρόν όλων των ζημιών που θα καταγράψουν οι τράπεζες στο μέλλον, και μάλιστα στη δεδομένη χρονική συγκυρία, δημιουργώντας έτσι σοβαρές αδυναμίες για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους με όλα τα επακόλουθα.
Η επιστολή της PIMCOείναι επίσης άλλη μια απόδειξη ότι ο καθορισμός του ποσού ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών αποτελεί μέγιστο πολιτικό ζήτημα. Είναι σαφές ότι ανάλογα με τις πολιτικές κατευθύνσεις που τηρεί η ίδια η ΕΕ είναι εύκολο να αυξομειωθεί το τελικό ποσό ανακεφαλαιοποίησης ανάλογα με το αν συμπεριφέρεται αλληλέγγυα ή εχθρικά προς τη συνοχή των Κρατών Μελών της κατά τον καθορισμό των μακροοικονομικών παραδοχών των δυο σεναρίων αλλά το κυριότερο ποια συμφέροντα θέλει να εξυπηρετήσει. Η πολιτική κατεύθυνση για ιδιωτικοποιήσεις που έχει γίνει σλόγκαν από πλευράς των ευρωπαίων εταίρων δείχνει και την προσπάθεια να καταστεί το δημόσιο χρέος της Κύπρου μη βιώσιμο. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους.
Αν για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Ένωση επιμένουν ότι δεν θα υπάρξει απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τότε το κράτος θα καλεστεί να καλύψει μεγαλύτερους τόκους στο μέλλον με αποτέλεσμα το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος να υπολογίζεται ότι θα είναι μεγαλύτερο και ως εκ τούτου η πορεία ανάκαμψης δυσκολότερη. Κατά συνέπεια η αποπληρωμή των δανείων θα είναι δυσκολότερη άρα θα είναι απαραίτητο μεγαλύτερο ποσό ανακεφαλαιοποίησης. Αντίστοιχα αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση των υπόλοιπων παραδοχών.
Είναι σαφές ότι τα όσα λέγονται από την αντιπολίτευση είναι εκ του περισσού, αφού ο καθορισμός των παραδοχών δεν έγινε μονομερώς από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου αλλά αντιθέτως αποτέλεσε προϊόν σκληρών διαπραγματεύσεων από την Τρόικα εντός της συντονιστικής επιτροπής. Πόσο μάλλον όταν ξεκάθαρα το διακύβευμα δεν είναι το ποσό ανακεφαλαιοποίησης ως τέτοιο αλλά το τι θα συνεπάγεται για τους ευρωπαίους εταίρους και για τους ντόπιους «εκπροσώπους» η αύξηση του ποσού ανακεφαλαιοποίησης σε μη βιώσιμα επίπεδα.
ΑΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ
Γενικός Γραμματέας Κ.Ε. ΑΚΕΛ
