Στις άλλες δύο δηλ. «ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ» των αδελφών Πρεσνιάκωφ και το «ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΝΕΟΙ» του Kenneth Lonergan πήραν λίγο πάνω από τη βάση δηλ. 6 στα 10. Με λίγα λόγια μας κατέταξαν σαν ένα μέτριο θεατρικό συγκρότημα. Επειδή είμαστε συνηθισμένοι από χαμηλές βαθμολογίες αυτό δεν μας πείραξε -(εδώ το “ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ” του Μπρέχτ με την Δέσποινα Μπεμπεδέλη είχαν το θράσος να το βαθμολογήσουν χαμηλά). Αυτό που μας πείραξε είναι ότι μας έκοψαν 8 χιλιάδες ευρώ από τα δύο κυπριακά έργα που ανεβάσαμε. Διότι 8 χιλιάδες είναι 8 μισθοί ηθοποιών. Είναι σαν να μας λένε μην ξανακάνετε κυπριακό έργο διότι είναι άλλη η αισθητική της Γνωμοδοτικής Επιτροπής. Τόλμησαν να βάλουν απροβίβαστο στον Μιχάλη Πασιαρδή, στον Στέλιο Καυκαρίδη, στον Κώστα Δημητρίου, στον μουσικοσυνθέτη Μιχάλη Χατζημιχαήλ, στον σκηνοθέτη Νεοκλή Νεοκλέους, στον σκηνογράφο Χάρη Καυκαρίδη, στον συγγραφέα Ανδρέα Κουκίδη και σε όλους τους ηθοποιούς και συντελεστές του Σατιρικού Θεάτρου. Εμείς όμως πιστοί στο Βλαδίμηρο, που ξεκίνησε το θέατρό μας πριν 33 χρόνια με δύο κυπριακά έργα το ΑΓΑΠΗ ΝΙΚΗΤΗΣ του Λιασίδη και το παιδικό ΟΜΟΡΦΗ ΜΟΥ ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ της Κίκας Πουλχερίου. Αυτά ήταν και τα 2 τελευταία έργα που έπαιξε.
Το Σατιρικό θέατρο έχοντας πάντα ως γνώμονα το κοινό συμφέρον, θεωρεί αναγκαία την κριτική στάση απέναντι σε όποιο σχέδιο Επιχορήγησης των Ελεύθερων Θεάτρων (στη συγκεκριμένη περίπτωση του σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ) το οποίο κρίνει ότι δεν βοηθά στην αντικειμενική αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου κεφαλαίου που ονομάζεται θεατρικός πολιτισμός και το σημαντικότερο ίσως κεφάλαιο του τη θεατρική ανάπτυξη.
Υπάρχει πράγματι αντικειμενική κρίση μιας παράστασης; Όταν αγνοούνται τα μετρήσιμα κριτήρια και λαμβάνεται υπόψιν η υποκειμενική αισθητική της Επιτροπής. Και αν η Επιτροπή βαθμολογεί την θεατρική παραγωγή όπως λέει, (κατά την γνώμη μου αυτό που βαθμολογείται είναι η παράσταση και όχι η παραγωγή), πού είναι τα μετρήσιμα εκείνα κριτήρια τα οποία θα αντιμετώπιζαν αντικειμενικά μια παραγωγή; Π.χ. επιτυχία υλοποίησης της παραγωγής σε σχέση με την πρόταση κ.λπ.
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν υπάρχει λόγος ύπαρξης της συγκεκριμένης Επιτροπής. Αν ο λόγος κριτικής μιας παράστασης είναι για να διασφαλίσει την ποιότητα των παραγωγών που θα πραγματοποιηθούν την επόμενη χρονιά, τότε θα έπρεπε κατά πρώτον να κρίνεται η παραγωγή στο όλον της και κατά δεύτερον το κατά πόσον η εκτέλεση της παραγωγής υπήρξε συνεπής με την υποβληθείσα πρόταση.
Μη μας παρασύρει η δημοκρατική διαδικασία της εκλογής της επιτροπής. Ξέρουμε πως διορίζονται και πως ψηφίζονται τα μέλη της Επιτροπής. Είναι δυνατόν να είναι μέλη της Επιτροπής άτομα που λαμβάνουν μέρος σε παραστάσεις που πρέπει να αξιολογηθούν: Ποιός τους αξιολογεί αυτούς; Ο εαυτός τους ή οι συνεταίροι τους στην Επιτροπή. Όμως αυτό που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια λειτουργίας της επιτροπής. Και πως το αποτέλεσμα θα μπορεί να αγγίζει κάθε φορά τα όρια του αντικειμενικού. Στη δε περίπτωση της συγκεκριμένης επιτροπής (Επιτροπή Αξιολόγησης Παραστάσεων) είναι εμφανές ό,τι από δημιουργίας της, απουσιάζουν οι προϋποθέσεις εκείνες που θα δημιουργούσαν το θετικό πεδίο μιας εποικοδομητικής κριτικής. Και εξηγώ:
Για να κρίνει κάποιος σωστά και αποτελεσματικά, πρέπει προηγουμένως να έχει διαμορφώσει κάποια κριτήρια, τα μέτρα δηλαδή με τα οποία θα συγκρίνει και θα εκτιμήσει αυτό που κρίνει. Δεν μπορεί απλά η όλη κριτική να εξαντλείται με μία στείρα βαθμολογία σε πέντε πεδία από το 1 μέχρι 25 χωρίς καμιά τεκμηρίωση.
Προσπάθησα να θέσω ένα προβληματισμό πάνω στο τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής Αξιολόγησης. Για να μπορέσει να πετύχει το όποιο σχέδιο, για να μπορούμε να πετύχουμε όλοι κάτι σημαντικό και για τις επόμενες γενιές, είναι σημαντικό να αμφιβάλλουμε και να κρίνουμε όσα συμβαίνουν. Η κριτική θα πρέπει να είναι ένα κεντρί διαρκείας, που δεν θα μας αφήνει να ησυχάσουμε στα κεκτημένα.
Το Σατιρικό Θέατρο, καθώς και τα άλλα θεατρικά σχήματα, πιστεύουν ότι δεν χρειάζεται η ύπαρξη της Γνωμοδοτικής Επιτροπής, κακό προσφέρει στο θέατρο και όχι καλό. Πιστεύουμε ότι η ρίζα του καλού είναι στο ότι ο ΘΟΚ ανταγωνίζεται τα Ελεύθερα Θέατρα και θέλει να τα συρρικνώσει, να τα μειώσει, να τα τσαλακώσει για να μην μπορούν να κάνουν μεγάλες παραγωγές. Εμείς όμως συνεχίζουμε το έργο του Βλαδίμηρου. Και μεγάλες παραγωγές θα κάνουμε και θα προβάλλουμε το κυπριακό έργο.
Γι αυτό δεν μας αφορά η Γνωμοδοτική Επιτροπή, δεν λαμβάνουμε μέρος σ’ αυτή τη διαδικασία και ούτε λαμβάνουμε υπόψη τις υποκειμενικές και πολλές φορές άρρωστες αισθητικές απόψεις κάποιων…
- Κώστας Καυκαρίδης, Διευθυντής Πολιτιστικού Κέντρου «Βλαδίμηρος Καυκαρίδης»
